Safa Geray

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
Safa Geray
Doğğan künü 1637
Ölgen künü 1703
Ölgen yeri
Zenaatı ükümdar

Safa Geray (arap urufatında: صفا كرای‎‎; 1637—1703) — nureddin oğlu, Selâmet Geray hannıñ torunı. Safa Geray 1691-1692 seneleri Qırım hanı ola. Onıñ babası oğlu doğmazdan evel ölgen. Emcesi Remzi Bahadır Geray han oğlanğa babasınıñ adını qoyğan. Doğmuş balası kibi, öz qorantasında östürgen.

Saltanat[deñiştir | kodunı deñiştir]

Hacı Selim Geray hanlıq etken devrinde Safa Geray nureddin ola. II Saaddet Geray tahttan tüşürilgen soñ, 1691 senesiniñ soñunda Qırım hanı tahtına otura. O, han olaraq, Avstriya ve Osmanlı Devleti arasındaki cenkte serasker Ali paşanen beraber iştirak etmege mecbur ola.

Han cenkke ketmek içün ordu toplay. Amma Yerkuki degen qalege yetkende, Qırım askerleri mırzalar yolbaşçılığında Qırımğa qaytıp kete. Bu, arbiy yolbaşçılar ve saray qaravulları (qapı qulu) başlarınıñ yapqan işi eken. Han pek tırışa, amma ordunı qaytarıp olamay. İstanbulğa mektüp yaza. Mırzalar yapqan hıyanetlikniñ sebebini açmağa rica ete. Qırım bey ve mırzaları ise, halqnı da ayaqqa köterip: "Selim Geray han olğanını isteymiz!" - dep talap eteler. Osmanlı padişası 1692 senesi oktâbr ayında Safa Geraynı Rodos adasına sürgün ete ve qapata. Safa Geray 1703 senesi Qarınabat şeerinde ölgen. Andaki caminiñ azbarında defin etilgen. O, 66 yıl yaşağan, episi olıp 10 ay Qırım hanlığınıñ başı olğan.

Kitabiyat[deñiştir | kodunı deñiştir]

  • О. Гайворонский «Созвездие Гераев»
  • О. Гайворонский «Повелители двух материков» тома 1-2
  • Халим Гирай «Розовый куст ханов» (история крымских ханов)