Devlet Saray

Devlet Saray
Devlet	Rusiye  Ukraina
İçinde bulunğan idariy birlem	Bağçasaray
Başlanğan vaqtı	XV asır
Медиафайлы на Викискладе

Devlet Saray (qırımtatar arap urufatında: دِولِت ساراى‎) – Bağçasaraynıñ çetinde, Salaçıqta, evelleri Qırım Hanlığınıñ ekinci paytahtınıñ bulunğan territoriyasındaki tarihiy ve medeniy komplekstir. Qırım Hanlığınıñ çoqtan-coq saraylarından biri, ruslar tarafından basqın neticesinde bütünley yıqılğan.

Tarif

XV asırnıñ ekinci yarısında bu yerde bulunğan saray kompleksiniñ obyektlerinden ibarettir. Bugünde birinci Geraylarnıñ dürbesi ziyaret içün açıqtır, onda ükümdar qorantasınıñ on sekiz azaları, şu cümleden I Hacı Geray (1466 senesi vefat etti), onıñ oğlu I Meñli Geray (1515 senesi vefat etti) ve torunı I Sahib Geray (1551 senesi vefat etti) defin etilgen.

Evliya Çelebi Devlet Saray aqqında şöyle yazğan edi:

Bu saray taştan qurulğan, küçük qaledir. Onıñ çevresi — 200 adım. Er eki tarafında dört qulle ve ğarpqa baqtırılğan demir qapu bar. İçinde eki alçaq minaresi olğan cami bar.

• 
  Devlet Saray, Ruslar basqın neticesinde haraplandı
• 
  Hacı Geraynıñ dürbesi

Dürbeniñ yanında, belki de, XV asır camisiniñ harabeleri bar. Hanlıq devriniñ Qırımda saqlanıp qalğan yekâne aliy oquv yurtu Zıncırlı medreseniñ (1500-1501) binası da bu yerdedir. Medrese etrafında 2008 senesi XV asırnıñ Han hamamlarınıñ harabeleri tapıldı ve şimdi ziyaret içün açıqtır. Bu territoriyada Qırım Hanlığı devrindeki obyektlerden ğayrı, belli qırımtatar maarifçisi, muarrir ve yazıcı-publitsist İsmail Gasprinskiyniñ mezarı, em de Zıncırlı medreseniñ yañı binası yerleşken Qırımtatar devletçiligi, ilim ve medeniyeti tarihı müzeyi ve müzeyniñ «Devlet» adlı ilmiy-tedqiqat merkezi.

Menbalar

• Байцар Андрей. География Крыма : учеб.-метод. пособие / А. Л. Байцар. — Львов : ЛНУ имени Ивана Франко, 2017. — 358 с.
• Ханская столица Девлет-Сарай. Часть I _ avdet.org 13 yanvarniñ 2021 s. arhivlengen.