Şefiqa Gasprinskaya

Şefiqa Gasprinskaya
rusça Шефика Исмаиловна Гаспринская
Doğğan künü	1886 oktâbr 14(1886-10-14)
Doğğan yeri	Bağçasaray, Aqmescit uyezdi[d], Tavriya guberniyası, Rusiye imperiyası
Ölgen künü	1975 avgust 31(1975-08-31) (88 yaşında)
Ölgen yeri	İstanbul, Türkiye
Memleketi	Rusiye imperiyası  Azerbaijan Democratic Republic[d]  Türkiye
Zenaatı	muarrir, cemaat erbabı
Baba	İsmail Gasprinskiy
Ana	Zohra Akchurina[d]
Ömür arqadaşı	Nasib bey Yusifbeyli[d]
Balalar	Niyazi Kürdemir[d]
Wikimedia Commons saytindaki Multimedia fayllar

Şefiqa Gasprinskaya (Gaspıralı), (arab hurufatında شَفِیقَە گَصْپْرِینْسكَایَا) (1886 oktâbr 14 - 1975 avgust 31) - jurnalist, cemaat erbabı.

Şefiqa Gasprinskaya 1886 senesi Bağçasarayda ulu qırımtatar maarifçisi İsmail Gasprinskiyniñ qorantasında dünyağa keldi. Evde pek güzel tasil aldı. Pek erte çalışmağa başladı. Başta “Terciman” gazetasınıñ basmahanesinde çalıştı, soñra “Alem-i nisvan” adlı qadınlar içün dergi muarririyetiniñ müdiri oldı. 1906 senesi Gasprinskaya belli azerbaycan erbabı Yusuf Nasipbeylige aqayğa çıqa. 1917 senesi Qırım delegatsıyasınıñ erkânında Şefiqa Gasprinskaya Moskvadaki I Bütünrusiye Musulman Qurultayında iştirak ete. Biraz soñra o I Qırımtatar Qurultayınıñ delegatı olaraq saylana, Aqmescitte açılğan qadınlar içün pedagogika oquv yurtunıñ müdiri olıp çalışa. Direktoriya ükümeti dağıtılğan soñ o, qorantasınen Bakuğa kete, mında pedagogika oquv yurtunda müdir olıp çalışa. Azerbaycanda yüz bergen devrim ve ömür arqadaşı qurşunğa tizilgen soñ Gasprinskaya balalarınen Türkiyege icret ete. İstanbulda öksüzler evinde müdir ola, qırımtatar diasporasınıñ içtimaiy ayatında faal iştirak ete, hayriye faaliyetinen oğraşa. 1930 senesi Gasprinskaya qırımtatar qadınlar birligini meydanğa ketire ve onıñ reisi ola. 1961 senesi fevral 26 künü, İstanbulda Noman Çelebicihanğa bağışlanğan merasimde Şefiqa Gasprinskayanıñ “Çelebicihan şeadeti” serlevalı maqalesi oquldı. (Mezkür maqale “Yıldız” mecmuasında 1995 s. 5-6 sanında basıldı). Şefiqa Gasprinskaya 1975 senesi avgust 31-inde İstanbulda vefat etti.

Menbalar

Avdet Gazetası, 2010 s. 40-ıncı san