Jump to content

Moskova

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
(Moskva saifesinden yollandı)
şeer
Moskova
Москва
Bayraq Tuğra
Bayraq
Bayraq
Tuğra
Tuğra
Memleket Rusiye
Federatsiya subyekti Moskova
Coğrafik koordinatalar Koordinatlar: 55°45′00″ ş. e. 37°37′00″ ş. b. / 55.75° ş. e. 37.616667° ş. b. (G) (O) (Я)55°45′00″ ş. e. 37°37′00″ ş. b. / 55.75° ş. e. 37.616667° ş. b. (G) (O) (Я)
İçki bölünüv 12 okrug
Mer Serguéi Sobianin[d]
İlk añıluv 1147 senesi
Meydanlıq 2.562 km²
Yükseklik 156 m (deñizge nisbeten)
Eali
  • 13.149.000 kişi (2024)
Eali sıqlığı 5132,32 kişi/km²
Aglomeratsiya 12,52 — 14,5[1]
Saat quşağı UTC+3
Telefon kodu 495 ve 499
Poçta indeksleri 101ххх - 129ххх
Avtomobil kodu 77, 99, 97, 177, 199, 777, 799
Resmiy sayt http://mos.ru/
Moskova (Rusiye)
Moskova
Moskova (Moskova)
Moskova
Vikianbarda Moskova

Moskova,[2][3] Moskva[3] ya da Moskof[4] (rusça Москва́; evelki adı — Mosqu[5]) – Rusiye Federatsiyasınıñ paytahtı. 1272 s. Moskovanıñ temelini Mengu Temir qoydı. 1521 s. I Mehmed Geray bu şeerni aldı, III Vasiliy, o vaqqıt Moskova kinâzi, piçen çereninde saqlaycaq edi, amma bu iş olıp çıqmadı. O, Qırım hanınen muqavele tizgen edi ve III İvan tarafından alğan vassallıq mecburiyetleri tasdıq etken. 1571 s. Devlet Geray han bu şeerni Moskova tarafından yapılğan tecavuz sebebi köre aldı, IV İvan Moskovadan qaçıp ketti.

Memuriy bölünmesi

[deñiştir | kodunı deñiştir]

Meskün yerleri

[deñiştir | kodunı deñiştir]

Şeerler:

Şeer şeklinde qasabalar:

Moskovanın iqlim cedveli
Yan Fev Mar Apr May İyn İyl Avg Sen Okt Noy Dek
Max. avanıñ arareti (°C) 6,2 3,9 2,4 10,6 18,6 22,4 23,8 22,0 15,8 8,4 1,3 3,4 Ø 11,6
Min. avanıñ arareti (°C) 12,7 11,6 5,9 1,8 7,6 11,4 13,1 11,7 7,0 2,1 3,4 8,9 Ø 8,1
Tınmalar (mm) 42 36 34 44 51 75 94 77 65 59 58 56 Σ 691
Küneşli saatlar (s/k) 1,0 2,5 4,1 5,7 8,5 9,2 8,8 7,6 4,8 2,5 1,1 0,6 Ø 4,7
Yağmurlı künler (k) 11 8 8 9 8 11 12 10 11 10 12 12 Σ 122
Nisbiy dımlıq (%) 85 83 78 71 64 67 72 77 81 83 86 87 Ø 77,8
A
v
a
n
ı
ñ

a
r
a
r
e
t
i
6,2
12,7
3,9
11,6
2,4
5,9
10,6
1,8
18,6
7,6
22,4
11,4
23,8
13,1
22,0
11,7
15,8
7,0
8,4
2,1
1,3
3,4
3,4
8,9
Yan Fev Mar Apr May İyn İyl Avg Sen Okt Noy Dek
A
t
m
o
s
f
e
r
a

y
a
q
a
n
a
q
l
a
r
ı
42
36
34
44
51
75
94
77
65
59
58
56
  Yan Fev Mar Apr May İyn İyl Avg Sep Okt Noy Dek


2021 senesi Moskovanıiñ eali piramidası

Lua error in package.lua at line 80: module 'Модуль:Statistical/Regions' not found.

Lua error in package.lua at line 80: module 'Модуль:Statistical/Regions' not found.

  1. по разным данным
  2. S. M. Useinov, V. A. Mireyev, V. Yu. Sahaciyev. Qırımtatar tilini ögreniñiz. Изучайте крымскотатарский язык, 2005. (57 s.)
  3. 3,0 3,1 Alem-i Medeniye saytındaki luğat, «Москва» maqalesi.
  4. Dobruca Kırımtatar ağazı sözlüğü, 2. Cilt E-O, S.493
  5. Крым-Хаваджа Абд-Эль-Рахман Челеби. Татарско-русский разговор с присовокуплением пословиц, басен, образцов для склонений и спряжений татарских слов, 1850г. (с. 129)
  • Селиванов А. Ф., Забелин И. Е. Москва // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  • Москва : Энциклопедия / гл. ред. А. Л. Нарочницкий. — М : Советская Энциклопедия, 1980. — 688 с., ил.
  • Москва : Энциклопедия / Гл. ред. С. О. Шмидт ; Сост. : М. И. Андреев, В. М. Карев. — М. : Большая Российская энциклопедия, 1997. — 976 с. : ил.
  • Москва / А. А. Попов; А. А. Тишков; А. Н. Прокинова; Л. А. Беляев, Н. А. Кренке, Б. Е. Янишевский, И. А. Бондаренко, Ю. Г. Клименко, И. Е. Печёнкин, Н. Н. Броновицкая, А. Ю. Броновицкая, А. С. Виноградова; Л. М. Старикова, Н. Э. Корсакова /2012/. А. А. Попов; А. А. Тишков; А. Н. Прокинова; В. В. Селевёрстов; Л. А. Беляев, Н. А. Кренке, Б. Е. Янишевский, И. А. Бондаренко, Ю. Г. Клименко, И. Е. Печёнкин, Н. Н. Броновицкая, А. Ю. Броновицкая, А. С. Виноградова; Л. М. Старикова, Н. Э. Корсакова /2018/. Актуализация: редакция БРЭ /2020/ // Большая российская энциклопедия [Электронный ресурс]. — 2020. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017).
  • Большой атлас Москвы / Московский гос. ун-т им. М. В. Ломоносова; картогр. основа — Роскартография ; науч. рук. Н. С. Касимов, В. С. Тикунов. — М: Феория, 2013. — 999 с. — ISBN 978-5-91796-032-6
  • Вахитов, Р. Р. Москвичи как сословие // Отечественные записки. — 2012. — № 3.
  • Городецкая И. Л., Левашов Е. А. Москва // Русские названия жителей: Словарь-справочник. — М.: АСТ, 2003. — С. 193. — 363 с. — 5000 экз. — ISBN 5-17-016914-0.
  • Городецкая И. Л., Левашов Е. А. Приложение 3: Очерки по истории некоторых названий жителей (Е. А. Левашов). Москва // Русские названия жителей: Словарь-справочник. — М.: АСТ, 2003. — С. 349—352. — 363 с. — 5000 экз. — ISBN 5-17-016914-0.
  • Гиляровский В. А. Москва и москвичи. — М. : АСТ Астрель, 2005. — 511 с.
  • Гиляровский В. А. Мои скитания / Москва газетная — М. : АСТ, 2007. — 508 с.
  • Колодный Л. Е. Москва у нас одна. — М : Политиздат, 1991.
  • Московское великое княжество / Кучкин В. А. // Монголы — Наноматериалы [Электронный ресурс]. — 2012. — С. 308—310. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 21). — ISBN 978-5-85270-355-2.
  • Москва — Петербург : Pro et contra. Диалог культур в истории национального самосознания. Антология. — Северо-Западное отделение Российской академии образования, Русский христианский гуманитарный институт; (Составитель К. Г. Исупов. Отв. ред. Д. К. Бурлака). — СПб. : Изд-во РХГИ, 2000. — 711 с. ISBN 5-88812-067-7
  • Пыляев М. И. Старая Москва: Рассказы из былой жизни первопрестольной столицы; (сост., предисл. и коммент. Ю. Н. Александрова). — Москва: АСТ Хранитель, 2007. — 762 c.
  • Самойлов Б. Л., Морозова Г. В. Красная книга города Москвы. — М, 2001. — 930 с.
Wikimedia Commons saytında
Moskova ile bağlı resimler bar.