Jump to content

Qaraqırım

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI

Qaraqırım, Qaraqorum (eski uyğur urufatında: ᠬᠠᠷᠠ ᠬᠣᠷᠣᠮ) — Moğol imperiyasınıñ efsaneviy paytahtı. Onıñ kerçek yerleştirüv şimdiki belli degil.

  • Qara — zemaneviy şarqşınaslar bu sözni türkiy halqlar arasında dünya taraflarınıñ renk belgilenüvinden alalar, bu yerde qara renk şimalni, aq (beyaz) ise — ğarpnı belgiley edi (misal: Qara deñiz, Aq deñiz, Aqmescit)[1][2].
  • Qorum, qırımeski türkiy sözünden kelgen *qurum (yani «qorçalav, mudafaa»)[3] → zemaneviy qırımtatar tilinde — kermen → rus tiline de kirdi — kreml[4][5].

Yani Qaraqırım (Qaraqorum) — şimaliy kermen demek.

  1. Е. Р. Тєнішев Источниковедение и история тюркских народов, 1978
  2. А. Н. Кононов СПОСОБЫ И ТЕРМИНЫ ОПРЕДЕЛЕНИЯ СТРАН СВЕТА У ТЮРКСКИХ НАРОДОВ, 1978
  3. Edward Allworth, The Tatars of Crimea: Return to the Homeland: Studies and Documents [Arhivlengen 20 квітня 2021 у Wayback Machine.], Duke University Press, 1998, pp. 5-7.
  4. An historico-geographical description of the north and eastern parts of Europe and Asia, but more particularly of Russia, Siberia, and Great Tartary; both in their ancient and modern state: together with an entire new polyglot-table of the dialects of 32 Tartarian nations, and a vocabulary of the Kalmuck-Mungalian tongue. Written originally in High German by Mr. Philip John von Strahlenberg. Now faithfully tr. into English
  5. Мурзаев Э. М. Словарь народных географических терминов. — М: Мысль, 1984. — С. 302. — 653 с.