Tacik tili
Tacik tili тоҷикӣ, تاجیکی, tojikī | |
---|---|
Memleketler: | Tacikistan, Afğanistan, Özbekistan |
Resmiy status: | Tacikistan |
Laf etken sayısı: | 6 mln. |
Sınıflaştırma | |
Kategoriya: | İnd-Avropa tilleri |
İnd-Avropa tilleri
| |
Elifbe: | Kiril elifbesi, Arap elifbesi, Latin elifbesi (Tacik elifbesi) |
Til kodları | |
ISO 639-1: | tg |
ISO 639-2: | tgk |
ISO 639-3: | tgk |
Vikipediyanıñ Tacikçe bölügi bar |
Tacik tili ve ya tacik fars tili (tacikçe: тоҷикӣ, تاجیکی, tojikī) – çoqusı Tacikistanda yaşağan Taciklerniñ laf etken tili. Farsçanıñ şivelerinden birisidir. Tacik tili, Tacikistan tışında, Özbekistan, Afğanistan, Türkmenistan, İran kibi memleketlerde yaşağan Taciklerniñ de tilidir. Bugün qararnen 6 mln. adam tacikçe laf ete.
Yazı sistemi
[deñiştir | kodunı deñiştir]Al-azırda Tacikçe kiril elifbesinen yazıla, faqat tarihı boyunca em latin, em de arap elifbesinen yazıldı. Tacik Şuralar Sotsialistik Cumhuriyetinde, latin elifbesiniñ qullanıluvı 1928-de başladı, amma soñra 1930-li yıllarında onıñ yerine kiril elifbesi qullanılmağa başladı. Afğanistandaki tacikler arap yazı sistemini qullanmağa devam ettiler, ve bu yazı sistemi alâ daa Afğanistanlı tacikleri tarafından qullanıla. Bugün Tacikistanda bazı cemaat erbapları İran ve Afğanistan (farsça laf etken memleketler)nen daa yaqın medeniy bağlar qurmaq niyetinde olıp kiril elifbesinden arap sistemine dönecegini isteyler.
А а | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й | К к | |
[a] | [b] | [v] | [ɡ] | [d] | [e] | [jɔ] | [ʒ] | [z] | [i] | [j] | [k] | |
Л л | М м | Н н | О о | П п | Р р | С с | Т т | У у | Ф ф | Х х | Ч ч | |
[l] | [m] | [n] | [ɔ] | [p] | [ɾ] | [s] | [t] | [u] | [f] | [χ] | [tʃ] | |
Ш ш | Ъ ъ | Э э | Ю ю | Я я | Ғ ғ | Ӣ ӣ | Қ қ | Ӯ ӯ | Ҳ ҳ | Ҷ ҷ | ||
[ʃ] | [ʔ] | [e] | [ju] | [ja] | [ʁ] | [ˈi] | [q] | [ɵ] | [h] | [dʒ] |
İran tilleri | |||
Ğarbiy gruppası | Şimaliy-Ğarbiy: Med tili* | Part tili* | Kürt tili | Zaza tili | Gilan tili | Mazenderan tili | Beluç tili | Taliş tili | Tat tili | Gorani tili
Cenübiy-Ğarbiy: Eski Fars tili* | Orta Fars tili* | Fars tili | Dari tili | Tacik tili | Lur tili | Açom tili | Başkardi tili | Kumzari tili | ||
Şarqiy gruppası |
Şimaliy-Şarqiy: Avesta tili* | Oset tili | Baktr tili* | Soğd tili-Yağnob tili | İraniy Harezm tili Cenübiy-Şarqiy: Paşto tili | Munji tili-Yidğa tili | Sak tili-Vahan tili | Şugnan tili-Roşhani tili-Yazğulami tili | Sangliçi tili-Zebaki tili | Parat tili-Ormuri tili | ||
İzaat: * Ölü tiller |