Osman Aqçoqraqlı

Osman Aqçoqraqlı
Doğğan künü	3 (15) yanvar 1879
Doğğan yeri	Bağçasaray, Aqmescit uyezdi[d], Tavriya guberniyası, Rusiye imperiyası ya da Van[d], Van Vilayet[d], Osmanlı Devleti
Ölgen künü	1938 aprel 17(1938-04-17) (59 yaşında)
Ölgen yeri	Aqmescit, Rusiye Şuralar Federativ Sotsialist Cumhuriyeti, Şuralar Sotsialist Cumhuriyetleri Birligi
Memleketi	Rusiye imperiyası  Şuralar Sotsialist Cumhuriyetleri Birligi
Zenaatı	universitet ocası, calligrapher, terciman, arheologiyacı, folklorist, tarihçı, epigrapher, Turkologist
Медиафайлы на Викискладе

Osman Nuri-Asan oğlu Aqçoqraqlı (1878 yanvar 3 - 1938 aprel 17) - qırımtatar medeniyet erbabıdır.

Osman Aqçoqraqlı 1878 senesi yanvarnıñ 3-ünde Bağçasarayda doğdı. Babası Aqçoqraq köyünden olğanı içün, soñundan Aqçoqraqlı soyadını aldı.

Osman Aqçoqraqlı 15 yaşınace Bağçasarayda yaşadı. Başlanğıç mektepni ve ruşdiyeni mında bitirdi. O vaqıtları Bağçasarayda yaşağan ve soñunda belli matbaacı ruşdiyeni bitirgen soñ, Aqmescitke ketip, andaki gimnaziyada oqudı. XIX asırnıñ soñunda ve XX asırnıñ başında Sankt-Peterburgda ordu hızmetinde olıp, ştab kâtibi vazifesinde bulundı.

1907 - 1909 senelerinde Osman Aqçoqraqlı İstanbul ve Qairede.

Osman Aqçoqraqlı 1917 senesinden ocalıq faaliyetine başlap, Zıncırlı medresede, Qırım universiteti ve soñra Qırım pedagogika institutında çalıştı. İlmiy işlerde büyük muvafaqiyetlerge nail olğanı içün, 1920 senelerniñ soñunda Ukraina İlimler akademiyasına aza saylandı.

Osman Aqçoqraqlı ilk eserlerini orduda hızmet etkende yazdı. 1899 senesi Sankt-Peterburgda onıñ “Nenekecan hanım dürbesi” povesti ayrı kitap olaraq neşir etildi. Soñra “Krılovdan on qısse” (1900), “Qırım gönceleri” (1906) kibi rus klassiklerinden çevirilgen nazm cıyıntıqları basıldı. 1927 senesi yazğan “Bağçasaray közyaş çeşmesi” pyesası Qırım Devlet teatri tarafından defalarca muvafaqiyetle oynalğan edi.

İlmiy eserlerinden “Qırımnı küçük bir dolaşuv” (1924), “Qart muallim ve yazıcılarımızdan İ. Gasprinskiy” (1925), “Qırımda tatar tamğaları” (1926), “Canmuhammedniñ ‘Toğay bey’ poeması” (1930) ve olarnen digerleri bugün de ayrıca qıymetke lâyıqtır.

Osman Aqçoqraqlı 1938 senesi aprel 17-de “milletçilik”nen qabaatlanıp, qurşunğa oğratıldı.

Menbalar

1. QIRIM.net 10 mayısnıñ 2010 s. arhivlengen.

Bağlantılar

• Alem-i Medeniye kitaphanesinde Osman Aqçoqraqlınıñ eserleri 5 martnıñ 2017 s. arhivlengen.