Jump to content

Demir devri

Vikipediyanıñ esas 1000
QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
Demir devri
Image
Adını bergen demir[d]
Evelkisi Tunç devri
Başlanğan vaqtı 1200 (m.e.), 800 (m.e.), 1050 (m.e.), 900 (m.e.) ve 500 (m.e.)
Aerial view
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе

Demir devri (milâttan evel 1-inci biñyıllıq) - madencilik inkişafı ve demir aletlerniñ (pıçaq, balta, savut, silâ, ilvanlar ve ilâhre) qullanılğan erte insanlıq tarihınıñ bir devridir. Milâttan qararnen 1200 yıl evel başlap milâttan soñ 340 senesine qadar devam etti.

Üç devir (taş, tunç ve demir devirleri) fikri antik dünyada da bar edi. Romalı felsefeci Titus Lukretius Karus eserlerinde bunı ayta. Zemaneviy tarihçılıqta "demir devri" ıstılası XIX asırnıñ ortalarında qullanılıp başladı, onı ilk kere qullanğan Danimarkalı antikşınas Hristian Yürgensen Tomsen.

Dünya memleketleriniñ episi demir madenciliginiñ tarqalğan zamanını keçtiler, lâkin demir devri ıstılası adetince tek Mesopotamiya, Qadimiy Mısır, Yunanistan, İndistan, Çin kibi qadimiy medeniyetlerniñ tışında yaşağan qabileler içün qullanıla.