Terkib-i bent

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI

Terkib-i bent - “hane” adı berilgen ve ğazel şeklinde qafiyelengen 5–10 beyitlik şiir parçalarıdır. “Vasta” adı berilgen ve er vaqıt deñişken bir beyit ile bir-birine bağlanıp meydanğa kelgen nazm şeklidir. Vasta beyiti er haneniñ soñunda deñişmeden tekrarlansa tercidi-bent meydanğa kele. Bir bentniñ asıl qafiye sheması böyledir (aa, aa, aa …; bb, bb, bb...).


Türk edebiyatında terkib-i bent ile meşur olğan şairlerden birisi bu Ruhidir. Onıñ ğazel kibi qafiyeli sekizer beyitlik on edi bentten ibaret siyasiy mevzulı ve devriniñ begenilmegen taraflarını ifade etken terkib-i benti çoq meşurdır. Bunıñ yanında Ziya Paşanıñ naziresi de eñ az Ruhi qadar bellidir.

Aşıq Ümerden bir misal:

Olagör can ile didara talib
Olıcaq kişide aşq-ı Haq ğalib
Haq’qıñ ihsanını fikreyleyi gör
Gece gündüz Haq’qı zikreyleyi gör
İrişmeyen selâmet payesine
Ömrüñüz bir avuç quş sayesine
Hudadan isterseñ baqiy saadet
Bir qula olunca Haq’tan inayet
Ümer eser seldir yahut aqar suv
Fursat elde iken eglenme ya hu