Sudaq qadılığı
Sudaq qadılığı — Osmanlı devrinde Qırımnıñ cenüp-şarqında memuriy-territorial birlemdir. 1475-1558 seneleri Kefen sancağınıñ terkibinde edi.
1520 ve 1542 seneleri Kefe sancağınıñ ealisi sayıldı. Bu materiallarğa köre, qadılıqnıñ terkibinde aşağıdaki köy ve qasabalar edi: Şablon:Mültikol
- Manastır
- Qutlaq
- Vorun
- Duvaq
- Quru Özen
- Ulu Özen
- Şuma
- Demirci
- Körbekli
- Qapsihor
- Üsküt
- Aluşta
- Geçi Özen
- Qozlu
- Qopsut
- Toqluq
- Aya Yorin
- Arpadi
- Taşlı
- Çölmekçi
Esapqa alınğan materiallarda añılğan Vorunaray soñradan qayd etilmegen (genuez vesiqalarından Reven özeniniñ ağzındaki bu yalı boyu köy, (ital. Casale de lo Diauollo) XV asırnıñ yer köçüvlerinden soñ taşlanğanı aqqında fikir bar[1]). 1634 senesi yapılğan «cizye defter»de (islâm diniy olmağan halqnıñ bergi cedveli) Qaza-i Suğdaqta (Qadilik qasabasında) 642 hanı (qoranta) qayd etildi. Defterler içün Sudaqtan Aluştağa qadar yalı boyundaki köylerden yüksek bergiler ve kazaklarnıñ sıq basqınları sebebinden hristian muhacirleriniñ çoqusı Qırım hanlığınıñ köylerine yol alalar. Episi olıp, cedvelge köre, Qadilikanıñ 26 köyünde 494 hristian qorantası esaplandı[2].
1652 senesi Ciza Deftera Liva-i Kefe (Osmanlı bergi cedveli) köylerniñ cedveli bar, onıñ artında türk ükümdarlığı devrinde qadilikniñ tahminiy terkibini körmek mümkün[3]:
- Gürültü
- Körbekli
- Demurci
- Ulu özen .
- Quru Özen .
- Küçük özen .
- Tuvaq
- Uskut .
- Kapsihor
- Şelen
- Ay Seres .
- Toqluq .
- Suğdaq
- Orta Alan
- Qarasuv .
- Sartana
«1680-nci seneleri Cenübiy Qırımnıñ Osmanlı topraq mülkleri cedveli»ne köre, Soğdaq kadillâğına Soğdaq qalesi ve 19 köy kire[4]:
- Köşe
- Qozlar .
- Toqluq .
- Taraqtaş
- Seoguksu
- Vorin
- Ayserez
- Kabşor
- Şelen
- Arpad
- Uskut .
- Tuvaq
- Küçukodzen
- Ortaozen
- Uluozen
- Demirci
- Gürültü
- Körbegller
- Aluşta
Hanlıq 1774 senesi Küçuk-Qaynarci tınçlıq muqavelesi boyunca mustaqillik qazanğan soñ (1774) Küçük-Qaynarcı tınçlıq muqavelesi (1774). Sanat. 3 «buyruq aktı ile» Şagin-Girey 1775 senesi, aman-aman deñişmeden, qadilik kaymaqanatı Qırım hanlığına kirsetildi Qırım hanlığı Quruuzen.
- Aysereç.
- Aluşta.
- Arpat.
- Qarğa.
- Görbek.
- Kamuşor.
- Köz.
- Qutlaq.
- Kuçuk üzen.
- Suuksu.
- Taraqtaş.
- Temerci.
- Tokluq.
- Tuvaq.
- Ulu Üzen.
- Üsküt.
- Şilen
- Gürülti.
Qaydlar
[deñiştir | kodunı deñiştir]- ↑ Чернов Эдуард Анатольевич. Солдайское консульство и Судакский кадылык: преемственность границ и населенных пунктов / С.В. Ушаков, В.В. Хапаев // Причерноморье. История, политика, культура. : античность и средневековье. Избранные материалы XIV Всероссийской научной конференции «Лазаревские чтения». — Севастополь : Филиал МГУ в г. Севастополе, 2017. — Т. XXII, № VII (28 noyabrniñ). — С. 136—154. — Şablon:ISSN. — Bibcode:. — DOI:.
- ↑ Ефимов А.В.https://cyberleninka.ru/article/n/hristianskoe-naselenie-kryma-v-1630-e-gody-po-osmanskim-istochnikam-1/viewer%7Cвидання=Вестник РГГУ
- ↑ Из джизйе дефтера Лива-и Кефе 1652 г. (Османские налоговые ведомости). Азовские Греки. 2018 iyünniñ 13 teşkerilgen.
- ↑ {{{заглавие}}}. — Т. 3.