Santır

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
Santır

Santır yalpaq trapetsiya şeklinde olıp, ayrı tahtaçıqlardan yapıştırılıp yapılğan alettir (tsimbalnıñ bir soyu). Onıñ uzunlığı 750-800 mm, keñligi 370 mm, kenarlarınıñ qalınlığı ise 80-100 mm. Lâkin onıñ kölemi çeşit-çeşit ola bile. Santırnıñ kenarında rezonator teşikleri ola - biri tögerek ve büyük, qalğanları onıñ etrafında ufaq-ufaq ola. Bazılarında rezonator teşikleri em ögünde, em yanaşalarında ola. Santırnıñ telleri gruppa-gruppa tarttırılıp, er gruppada unison olaraq qurula. Tellerniñ sayısı 16-dan 22-24-kece. Qurulışı - hromatik; umumiy davuş kölemi - üç oktavağa qadar. Santırnıñ ucları azğana töpege qayırılıp azırlanğan mahsus tayaçıqlarnen çalalar. Sesni yımşatmaq içün tayaçıqlarnıñ ucuna işlengen qoy terisinden parçaçıqlar sarıla. Çalğan vaqıtta santır ya masa üstüne qoyula, ya da icracınıñ tizleri üstünde tura. Bu çalğı aleti de yavaş-yavaş yoq olıp ketmekte.