Salvador Dali

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
Salvador Dali
katalonca Salvador Dalí i Domènech
portrait
Doğma adı ispanca Salvador Domingo Felipe Jacinto Dalí i Domènech
ispanca Salvador Felipe Jacinto Dalí i Domènech[8]
Doğğan künü 1904 mayıs 11(1904-05-11)[1][2][3][…] ya da 1904 mayıs 21(1904-05-21)[4]
Doğğan yeri
Ölgen künü 1989 yanvar 23(1989-01-23)[5][6][1][…] (84 yaşında)
Ölgen yeri
Memleketi
Zenaatı ressam, eykeltraş, yazıcı, aktör, kino rejissörı, stsenarist, fotograf, kino aktörı, sana ressamı, illüstrator, bezek dizayneri, grafikacı ressam, holographer
Baba Salvador Dalí i Cusí[d]
Ana Felipa Domènech i Ferrés[d]
Ömür arqadaşı Gala Dalí[d]
Mukâfatlar
Grand Cross of the Order of Charles III Grand Cross of the Order of Isabella the Catholic Gold Medal for Tourism Merit
Gold Medal of the Generalitat of Catalonia
Gold Medal of Merit in the Fine Arts
Avtograf Изображение автографа
Saytı salvador-dali.org(ing.)
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе

Salvador Dali (tolu adı - Salvador Felip Jasint Dali i Domenek, markiz de Pubol, katalonca Salvador Felip Jacint Dalí i Domènech, ispanca Salvador Felipe Jacinto Dalí i Domènech, marqués de Dalí de Púbol, 1904 mayıs 11, Figeras — 1989 yanvar 23, Figeras, İspaniya) — katalon ressam, eykelci, gravüracı, yazıcısıdır, XX asırdaki eñ müim sürrealizmniñ vekillerinden biridir.

Salvador Daliniñ resim yapuv istidadı pek genç yaşta meydanğa çıqtı. Endi dört yaşında olğanda, böyle küçük bir bala içün hucur bir avesnen resim yapmağa tırışa edi. Salvador, ilk resmini altı yaşında olğanda yaptı. Bu resim, ağaç tahtasında yağlı boyanen yaratılğan küçük bir impressionizm manzarası edi. 1920-nci seneler başında Salvador Dali futuristlerniñ eserlerinden ayran qala edi, lâkin ressamlıqta öz üslübini yaratmağa isteginen tolu edi.

1936-1937 ss. Salvador Dali, eñ belli resimlerinden birini («Nargüzniñ metamorfozası»nı) yarattı. Bunen beraber «Nargüzniñ metamorfozası. Paranoya mevzusı» adlı onıñ edebiy eseri neşir etildi. Birazdan evel, 1935 s., «İrratsionalnıñ tamırını qurutuvı» eserinde Dali, paranoya ve tenqit usulı nazariyesini ifadeledi.

1937 s. Uyanuv devriniñ ressamlığınen tanış olmaq maqsadınen Salvador Dali İtaliyağa ketti. Uyanuv devriniñ eserlerinden ayran qalıp, onıñ eserlerinde doğru insan tenessübi ve akademiklikniñ diger hususiyetleri üküm etmege başladıı. Sürrealizmden çetke çıqqanına baqmadan, onıñ resimleri evelki kibi sürrealizm fantaziyasınen toludır.

1980-inci senelerge yaqın Daliniñ sağlığı fenalaşa başladı. Ekimler, Daliniñ Parkinson hastalığı bar dep vesveselene ediler. Bu hastalıq, babası içün öldürici oldı. 1988 s. noyabr ayında yürek kemligi diagnozınen klinikağa yattırılğan edi. 1989 s. yanvarnıñ 23-ünde Salvador Daliniñ yüregi toqtadı. Onıñ vucudını, Dali özü istegen kibi, Figeras şeeriniñ müzeyinde bir afta devamında saqlanıla edi. Biñlerce insan ulu deanen vedalaşmaq içün keldi. Salvador Dali, bu müzeyniñ ortasında defin etildi.

Menbalar[deñiştir | kodunı deñiştir]

  1. 1,0 1,1 Salvador Dalí (англ.)OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  2. Salvador Dali // https://www.kulturarv.dk/kid/VisKunstner.do?kunstnerId=2088 (дат.)
  3. Salvador Dali // Internet Speculative Fiction Database (англ.) — 1995.
  4. Deutsche Nationalbibliothek Record #118523481 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  5. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): açıq malümat platforması — 2011.
  6. Salvador Dalí (нидерл.)
  7. https://www.moma.org/artists/1364 (англ.)
  8. https://ccemx.org/evento/salvador-dali-suenos-urbanos/
  9. Дали Сальвадор // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  10. 10,0 10,1 https://cs.isabart.org/person/13592