Jump to content

Pötr Çaykovskiy

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI

Pötr Çaykovskiy
rusça Петръ Ильичъ Чайковскій
rusça Пётр Ильич Чайковский
portrait
Doğğan künü 25 aprel (7 mayıs) 1840[1][2][3][…]
Doğğan yeri
Ölgen künü 25 oktâbr (6 noyabr) 1893[4][1][2][…] (53 yaşında)
Ölgen yeri
Memleketi
Zenaatı bestekâr, libretto yazıcı, dirijor, horeograf, muzıka ocası, pianinocı, avtobiograf, muzıka tenqitçisi, kündelik yazıcı, terciman, universitet ocası
Baba Ilya Petrovich Tchaikovsky[d][7]
Ana Aleksandra Tchaikovskaya[d]
Ömür arqadaşı Antonina Miliukova[d][8]
Mukâfatlar
Order of St. Vladimir Order of St. Vladimir, 4th class
Avtograf Изображение автографа
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе

Pötr İlyiç Çaykovskiy (rusça Пётр Ильич Чайковский, 1840 aprel 25 [mayıs 7], Votkinsk qasabası, Vâtka guberniyası — 1893 oktâbr 25 [noyabr 6], Sankt-Peterburg) — rus bestekârı, pedagogı, dirijorı ve muzıka tenqitçisidir. 10 operanıñ, 3 baletniñ, 6 simfoniyanıñ, romanlar ve çalğı aletli eserlernñ müellifidir.

İhtisasiy bestekâr olaraq Çaykovskiy 1860-1870 senelerinde içtimaiy ve medeniy ayatnıñ büyük inkişafı devrinde quruldı.

Çaykovskiyniñ mirası türlü üslüpnen tasvir etilir: 10 opera, 3 balet, 7 simfoniya (altı nomeralı ve yedinci «Manfred»i), 104 romans, bir qaç simfonik eser, kontsertler, oda ve çalğı aletli ansamblleri, hor içün eserler, kantatalar, fortepiano içün miniatüralar ve qaytavlar.

Çaykovskiy, dünyanıñ eñ büyük bestekârlarından biridir, muzıka romantizminiñ parlaq şahsiyetidir, ayatnıñ qıyın ve zıt körünişleriniñ ruhiy taliliniñ terenligine dalıp muzıkada meşur lirikacı ve ruhiyatçı dramaturglardan biri oldı.

Çalğıcı, ayatınıñ soñ yıllarını, şimdi memorial müzeyiniñ bulunğanı Klin şeerinde keçirdi. 1893 senesi oktâbrniñ 16-sında Peterburgda simfoniyasınıñ premyerasını muvafaqiyetnen keçirdi ve 9 künden soñ apansızdan vefat etti.

  1. 1,0 1,1 Брянцева В. Н. Чайковский Петр Ильич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1978. — Т. 29 : Чаган — Экс-ле-Бен. — С. 12—13.
  2. 2,0 2,1 Poznansky A. Pyotr Ilyich Tchaikovsky // Encyclopædia Britannica (англ.)
  3. Peter Ilyich Tchaikovsky // Internet Broadway Database (англ.) — 2000.
  4. Соловьев Н. Чайковский, Петр Ильич (rus.) // Энциклопедический словарьСПб: Брокгауз — Ефрон, 1903. — Т. XXXVIII. — С. 373—375.
  5. Archivio Storico Ricordi — 1808.
  6. (unspecified title) — S. 105. — ISBN 978-0-19-165761-0
  7. Чайковский, Илья Петрович (rus.) // Русский биографический словарь / под ред. А. А. ПоловцовСПб: 1905. — Т. 22. — С. 17—18.
  8. https://www.classical-music.com/features/articles/the-desperately-sad-marriage-between-tchaikovsky-and-antonina-milyukova/