Muazzez İlmiye Çığ
Muazzez İlmiye Çığ | |
---|---|
türkçe Muazzez İlmiye Çığ | |
Doğğan künü | 1914 İyün 20[1] |
Doğğan yeri | |
Ölgen künü | 2024 noyabr 17[2] (110 yaşında) |
Ölgen yeri | |
Memleketi | |
Zenaatı | assiriyaşınas, arheologiyacı |
Mukâfatlar | |
Медиафайлы на Викискладе |
Muazzez İlmiye Çığ (d. 1914, Bursa) - belli qırımtatar tamırlı türkiyeli sümerolog.
Muazzez İlmiye Çığ qırımtatar tamırlı olıp, 1914-de Bursada dünyağa keldi. Babası Zekeriya İtil Qırımdan Merzifonğa, anası Hamide İtil Qırımdan Bursağa köçken. Ailesi İzmirde yaşay ekende İzmirniñ Yunan ordusı tarafından zapt etilgeni içün daa emniyetli bir yer olğan Çorumğa yerleşti.
İlk mektepke Çorumda başladı. Daa soñra ailesinen beraber yañıdan Bursağa köçti. Bursada hususiy bir mektep olğan "Bizim Mektep"te Frenk tili ve keman dersleri aldı. 1926-da imtiannen Bursa Qız Muallim Mektebine (Bursa Kız Öğretmen Okulu) kirdi. 1931-de diplom aldı ve babası da muallimlik yapqan Eskişehirge tayin oldı. Eskişehirde 4,5 sene muallimlik etti.
1936-da Ankara Univertiteti Til ve Tarihiy Coğrafiya Fakulteti Hititologiya bölügine kirdi. Natsi Fırqasınıñ idaresindeki Almaniyadan Türkiyege iltica etken Prof. Dr. Hans Gustav Guterboktan Hitit Tili ve Medeniyeti derslerini, Prof. Dr. Benno Landsbergerden Sümer ve Akad Tilleri ve Mesopotamiya Medeniyeti derslerini de aldı. 1940-da Ankara Universitetini bitirgen soñ İstanbul Eski Şarqiy Eserler Müzeyine tayin oldı. Aynı sene Kemal Çığnen evlendi. Müzeyde çalışqan 31 sene boyunca meslekdaşı Hatice Kızılay ve Dr. F.R. Krausnen beraber müzeyniñ anbarında olğan Sümer, Akad ve Hitit tillerinde yazılğan on biñlerce tabletni temizlep, ayırıp nomeralandırdı, 74 biñ tabletten teşekkül etken çivi yazılı belgeler arhivini meydanğa çıqardı, üç biñ tabletnini kopiyasını yasap katalog alında neşir etti, dünya ilim adamlarına beñzeri olmağan bir menba azırladı. Muazzez İlmiye Çığ müzeydeki vazifesinden 1972-de istifağa çıqtı. Sümer ve Hitit medeniyetlerini tanıtqan 13 kitap yazdı.
2000 senesinde İstanbul Universiteti özüne "Fahriy Doktor" unvanı berdi. 2005-de Anadolu Medeniyet Araştırmaları Dernegi (Anadolu Kültür Araştırmaları Derneği) tarafından Azat İnsan Mukâfatı (Özgür İnsan Ödülü) ile mukâfatlandırıldı.
Kitapları
[deñiştir | kodunı deñiştir]
- "Kur'an İncil ve Tevrat'ın Sümer'deki Kökeni", 1995,
- "Sümerli Ludingirra - Geçmişe Dönük Bilimkurgu", 1996,
- "İbrahim Peygamber - Sümer Yazılarına ve Arkeolojik Buluntulara Göre", 1997,
- "İnanna'nın Aşkı - Sümer'de İnanç ve Kutsal Evlenme", 1998,
- "Zaman Tüneliyle Sümer'e Yolculuk", 1998,
- "Hititler ve Hattuşa - İştar'ın Kaleminden", 2000,
- "Gilgameş - Tarihte İlk Kral Kahraman", 2000,
- "Ortadoğu Uygarlık Mirası", 2002,
- "Ortadoğu Uygarlık Mirası 2", 2003,
- "Sümer Hayvan Masalları", 2003,
- "Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği", 2004,
- "Vatandaşlık Tepkilerim", 2004,
- "Atatürk Düşünüyor", 2005,
- "Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği", 2005,
- "Çivi Çiviyi Söker - Muazzez İlmiye Çığ Kitabı", Serhat Öztürk, 2002,
- "Sümerlilerde Tufan - Tufan'da Türkler", 2008,
Tış bağlantılar
[deñiştir | kodunı deñiştir]- Muazzez İlmiye Çığ URL
- Muazzez İlmiye Çığ Blogu 3 iyülniñ 2008 s. arhivlengen.
- Muazzez İlmiye Çığ ile Söyleşi: "Yunan degil, Sümer"
- ↑ Muazzez İlmiye Çığ // Muazzez İlmiye Çığ Biography | Pantheon (англ.)
- ↑ Muazzez İlmiye Çığ, 110 yaşında hayatını kaybetti (тур.)
- ↑ Muazzez İlmiye Çığ, 110 yaşında hayatını kaybetti — NTV, 2024.