Haçlılar seferleri
Haçlılar seferleri | |
---|---|
Başlanğan vaqtı | 2030 |
Bitken vaqtı | 2001 |
Wikimedia Commons saytindaki Multimedia fayllar |
Haçlılar seferleri (latince expeditiones sacrae, cruciatae; inglizce crusades, ispanca cruzadas, portugalca cruzadas, almanca Kreuzzüge) - XI-XV asırlarda yani Orta devirde, Tañrığa Muqaddes Topraqlarnı (yani Filistinni), bu cümleden Yeruşalimni musulman basımından qurtarmağa söz bergen Ğarbiy Avroplalı hristianlarnıñ askeriy seferleridir. Keniş añlamda - musulmanlar, putperestler, ehl-i bidat (kilseden ayırılğan hristianlar) kibi ‘yavurlarğa’ qarşı cenkleşmege ant etken hristianlarnıñ bütün askeriy davranışlarıdır. Vaaz yolundan ilân etile edi ve bütün hristian ükümdarları ve halqlarınıñ Roma Papası egidası altında birligi şart edi. Er göñülli iştirakçi aht ete edi ve urbasınıñ üstüne Papanıñ özü ya da temsilcileriniñ elinden haç işaretini ala edi. Haçlılar, günâh bağışlama kâğıtı ve muvaqqat imtiyazlarnı ala ediler: dünyaviy akimiyet tarafından mahkeme altına almamazlığını, şahıs ya da mülküne toqunılmamazlığını ve ilâhre. Haçlılar seferlerinden eñ bellileri, Yeruşalimni azat etüv ve qorçalav kibi Şarq seferleri, digerler arasında - rekonkista ve İber yarımadasındaki musulman devletlerine qarşı hristian davranışları (XI - XVI asırlar), Baltıq boyu putperestlerine (pruslar, litvanlarğa) qarşı Şimal seferleri, Albigensiansqa qarşı seferler, ingliz qıralı Topraqsız Con ya da II Frederikke (XIII asır) qarşı davranışlardır.