Büyük frenk inqilâbı

Bastilyanıñ ücümi, iyül 14, 1789 senesi. İnqilâpnıñ eñ meşur vaqiası

Frenk İnqilâbı (frenkçe Révolution française [ʁevɔlysjɔ̃ fʁɑ̃sɛːz]) — XVIII asırdağı Frenkistannıñ içtimaiy ve siyasiy sisteması duçar olğan eñ küçlü deñişüvler. Deñişüvler neticesinde Frenkistanda feodal «Eski nizam» (Ancien Régime) bitirilgen, ve o monarhiyadan azat ve musaviy aqlı vatandaşlar cumhuriyetine çevirildi. İnqilâpnıñ resmiy şiarı — «Serbestlik, musaviylik, ağa-qardaşlıq» (Liberté, Égalité, Fraternité) edi.

İnqilâp 1789 senesi quralayında Eski Nizamnıñ devirmesinen ve onıñ yerine esas qanunlı mutlaqiyetni tesbitinen başlandı. 1792 senesi ceviz ayında mutlaqiyet yerine Birinci Frenk Cumhuriyeti keldi ve 1793 senesi qara qış ayında qıral XVI Lui idam etilgen edi. Böylece 1799 senesi boş ayında Napoleon birinci konsul olaraq saylanğanınen başlanğan siyasiy sebatsızlıqnıñ deviri başlandı. Bu tarihnı inqilâp soñu olaraq qabul eteler.

Frenk inqilâbı, frenk tarihındaki eñ emiyetli vaqialardan biridir ve frenk cemiyetinde büyük deñişmelerniñ sebebi olğan. Mutlaqiyet ve asılzadeler devrinden demokratiya devrine ve ealiniñ devlet ayatında umumiy iştirak etmesine keçüv devri olaraq ğarbiy demokratiya tarihındaki baş çevirüv noqtası olaraq qabul etile.