Caş tatarlarğa

Caş tatarlarğa (edebiy qırımtatarca — Yaş tatarlarğa) — 1921 senesi qırımtatar şairi Amdi Giraybaynıñ yazğan bir şiiri.

Şiirniñ metni

  Ey, horlanğan, qullıq etken cigitler, caş tatarlar!
  Otqa, suvğa, qanğa qarşı qayaday taş tatarlar!
  Bu fursatta bizler kene parmaq tişlep qalmayıq,
  Halq sarı may üleşken soñ, bizler torta almayıq.

  Biz zamannı añlamasaq, zaman bizni añlamaz,
  Kültöbede aytışsaq da bizni kimse dıñlamaz.
  Kültöbeday kül bolır da, kökke uçıp ketermiz,
  İş keçken soñ: «Vay, şay eken» der de, peşman etermiz.

  Romanovlar, Nikolaylar bizni coymaq istedi,
  Avuz açıp bir söz aytsaq, ot saçtı, «sus» dedi.
  Tatar kene türlenmedi, aldanmadı, bitmedi,
  Bizni coymaq istegenler maqsadına cetmedi.

  Bu topraq top parçalansa, yerni cuvsa deryalar,
  Bütün dünya otqa cansa, öksüz qalsa keryalar,
  Bizler kene tatar bolıp, tatar tüsli catarmız,
  Tarihlarnı aqtardıqmı – bu sözlerge qanarmız.

  Qoşulsaq da, çalışsaq da, bir işke baş bolsaq da,
  Catlar kirgen qapılarğa biz de kirip tolsaq da,
  Kene işçi, calpaq taban, qara tatar, tatarmız,
  Bilmiymen men, ne küngecek bizler yantıq satarmız.

  Ay suv carıq, col tahtaday, tüm-tüz bolıp turğanda,
  Halq cıyılıp, sır sırdaşıp, yañı yaşav qurğanda,
  Neçün bizler anda-mında qorqa-pısa cüremiz,
  Çalışqanğa mısqıl ete, ya da dudaq büremiz.

  Halq toy ete, biz sarğuşmız, yuqlamağa dalğanmız,
  Suv sıyırnıñ qaymağınday uyuşqan da qalğanmız.
  Közimizni caltıratıp, qaltıray da turamız,
  «Kel, arqadaş, kel!» – deseler, bizler çette turamız.

  Arqadaşlar! Eger bizler şu qusurnı körmesek,
  Halqımızçün çalışmasaq, can talaşıp cürmesek,–
  Bizler, soysız, bozuq qanlı, atsız, cayav tatarmız,
  Çıqalmamız bastırıqtan, biz ebediy catarmız.

  Qattı küçli caş tatarlar, cıyılıñız, aydıñız,
  Demesinler catlar bizge: «Yıqıldıñız, taydıñız».
  Qoşuldıqmı – añlaşırmız, çalışırmız, çalışır...
  Şayte-şayte bu işlerge alışırmız, alışır.

  Yükselteyik bu caşlıqnı – avelensin, aylansın,
  Bütün tatar, caşı-qartı bir qazıqqa baylansın.
  «Ay, tatarlar! Siz dünyanı cutacaqsız», desinler,
  Bizler kene bağırayıq: "Aqqımıznı bersinler!"

Atıflar

1. Amdi Giraybay "Caş tatarlarĝa" ― Meşur şair Amdi Giraybaynıñ "Yaş tatarlarğa" şiiri müellifniñ eñ belli ve samimiy eserlerden biri sayıla. Milliy areket faallerine bu şiirni mıtlaqqa ezberden bilmek kerek edi. Baqıñız, nasıl duyğulı bu şiirni genç ve nazik Feride Osmanova oquy!