Atırav
şeer
Vikianbarda Atırav
|
Atırav (qazahça Атырау, rusça Атырау) - Qazahistanda bir şeer, Atırav vilâyetiniñ merkezi. Şeerniñ yarısı Avropada, diger yarısı ise Asiyada buluna.
Tarih
[deñiştir | kodunı deñiştir]1640 senesi Rusiyedeki Yaroslavl şeerinden kelgen bazırgân Guriy Nazaryev öz oğullarınen beraber Sarayçıqta (orta asırlarda Saray Cük) Cayıq (yani Ural) özenine saip olğan Noğay Hanlığına bergi tölep Hacı Tarhan (Astrahan) voyevodaları yardımınen Cayıq özeniniñ ağzında oñ yalısında tahta pekinti qurdurdı. Pekintiniñ adını "Ust-Yaitskiy gorodok" qoydılar. Nazaryevler kelmezden evel anda qazahlar tarafından özen ağzı köndelen qurulğan qızıl balıq tutqan üyşik degen qamış ya da tahta qora bar edi. Yalıdaki meskün yer de aynı şu Üyşik (qırımtatarca "evçik") degen adnı taşıy edi.
1647 senesi iyün 6-da taş qale quruluvı başlandı. Çeşit qıyınlıqlar sebebinden quruluv tek 1662 senesi tamamlandı. 1734 senesine qadar işbu qalege Rusiyede "Nijne-Yaitskiy kamenniy gorodok" dediler.
1734 senesi şeer adı Nazaryev qorantasınıñ başı şerefine resmiy tarzda Guryev olaraq deñiştirildi.
1991 senesi oktâbr 9-da vilâyet halq deputatları Şurası qararınen Guryevniñ adı Atırav olaraq deñiştirildi.
İqtisadiyat
[deñiştir | kodunı deñiştir]Atırav cermaynen gaz çıqaruv ve işlev, balıq avı iri merkezidir. Şeerdeki ACİZ (Atırav Cermay İşlegen Zavodı) – Qazahistannıñ cermay işlegen ilk zavodıdır. Şimdi Atırav vilâyetinde 12 balıq avlayıcı artel ve 50-den ziyade işhane balıq avınen oğraşalar.
Bağlantılar
[deñiştir | kodunı deñiştir]- Atırav şeeriniñ saytı 25 oktâbrniñ 2011 s. arhivlengen.