Jump to content

İli Türk tili

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
İli Türk tili
Memleketler: Çin
Regionlar: Şincañ
Laf etken sayısı: 120
Sınıflaştırma
Kategoriya: Avrasiya tilleri
Altay tilleri
Türkiy tiller
Qarluq tilleri
Til kodları
ISO 639-1: yoq
ISO 639-2: tut
ISO 639-3: ili

İli Türkiy tili - esasen Çinde laf etilgen bir Türkiy tildir. 1982 senesi malümatına köre şu tilde tek 120 insan laf ete.

Sınıflaştırma

[deñiştir | kodunı deñiştir]

İli Türkiy til Qarluq til gruppasına aittir, faqat şu til Qıpçaq bazı hususiyetlerini köstere.

İli Türkiy tilindeki Qarluq ve Qıpçaq hususiyetleriniñ qıyaslanması aşağıdaki cedvelde baqıñız:

İli Türkiy tilinde Qıpçaq ve Qarluq hususiyetler
  Qazahça (Qıpçaq) Ili Turki Özbekçe (Qarluq) Qırımtatarca
Keñ sozuqlardan soñ Ğ > W taw taw tɒɣ dağ
Saiplik yalğamasınıñ assimilâtsiyası tyje+niŋ / et+tiŋ tʉjæ+nin / et+tin tʉjæ+niŋ / et+niŋ deveniñ / etniñ
Tar sozuqlardan soñ Ğ > W > Ø sarɨ sarɨq sarɨq sarı
Çift tutuqlar yoq etilüvi segiz sekkiz sækkiz sekiz

Coğrafik dağıluv

[deñiştir | kodunı deñiştir]

İli Türkiy tili Çinde İli Qazah Muhtar Emanetı İli Özen boyunda, onıñ qollarında ve Yiningde bardır. Ğaliba Qazahistanda biraz til taşıyıcılar bardır. İli Türkiy tili iç bir memlekette resmiy til sayılmay.

  • Zhào Xiāngrú and Reinhard F. Hahn (1989). "The Ili Turk People and Their Language". Central Asiatic Journal 33 (3/4): 261-285.
  • Reinhard F. Hahn (1991). "An Annotated Sample of Ili Turki". Acta Orientalia Academiae Scientiorum Hungaricae 45 (1): 31-53.
Türkiy tiller
Bulğar gruppası Çuvaş tili | Hazar tili* | Hun tili* | Türkiy Avar tili* | Türkiy Bulğar tili*
Qarluq (Çağatay) gruppası Ayni tili | Çağatay tili* | İli Türk tili | Lop tili | Özbek tili | Qarahan tili* | Uyğur tili
Qıpçaq gruppası Altay tili 1 | Başqırt tili | Kuman tili* | Noğay tili | Qıpçaq tili* | Qaraçay-Balqar tili | Qaray tili | Qaraqalpaq tili | Qazah tili | Qırğız tili 1 | Qırımçaq tili | Qırımtatar tili1 | Qumıq tili | Sibir tatar tili | Qazan tatar tili | Urum tili | Ferğana Qıpçaq tili*
Oğuz gruppası Afşar tili | Azerbaycan tili | Becenek tili* | Ğağauz tili | Horasan Türkiy tili | Osmanlı tili* | Qaşqay tili | Qırımtatar tili1 | Salar tili | Türk tili | Türkmen tili | Urum tili1
Haqas-Altay gruppası Cenübiy Altay tili, Şimaliy Altay tili | Çulım tili | Fuyu Qırğız tili | Haqas tili | Qadimiy Qırğız tili* | Qadimiy Uyğur tili* | Yuğur tili | Şor tili
Sayan gruppası Sоyоt Tsatan tili | Tofa tili | Tıva tili
Saha gruppası Dolğan tili | Saha tili
Argu gruppası Halac tili
İzaat: * Ölü tiller