Fransisko Goya
| Fransisko Goya | |
|---|---|
| ispanca Francisco José de Goya y Lucientes | |
 | |
| Doğğan künü | 1746 mart 30[1][2][3][…] |
| Doğğan yeri | |
| Ölgen künü | 1828 aprel 16[4][2][5][…] (82 yaşında) |
| Ölgen yeri | |
| Memleketi | |
| Zenaatı | ressam, gravüracı ressam, litografiyacı, ofortçı, ressam, tasviriy sanat erbabı |
| Baba | José Benito de Goya y Franque[d] |
| Ana | Gracia de Lucientes y Salvador[d] |
| Ömür arqadaşı | Josefa Bayeu[d] |
| Balalar | Francisco Javier Goya Bayeu[d] |
| Avtograf |
 |
 Медиафайлы на Викискладе | |
Fransisko-Hose de Goya i Lusyentes (ispanca Francisco José de Goya y Lucientes; 1746 mart 30, Fuendetodos, Saragosa civarları, İspaniya — 1828 aprel 16, Bordo, Frenkistan) — ispan ressamı ve gravüracısı.
1774 s. Goya, Fransisko Bayeunıñ qız qardaşı Hosefanen (Josefa) evlendi (Goya oña «Pepa» dey edi). Bu evlenüv ve Fransisko Bayeunıñ Bediiy sanatlar akademiyasında azalığı (1765 senesinden başlap), Qıral gobelen ustahanesinden bir sımarış almağa yardım etti. Anda 5 yıl devamında 42 resim nümünesini yarattı ve onıñ çoqusı El Eskorial ve Palasio Real de El Prado ispan mutlaqiyetçileri ikâmetgâğınıñ dört taş divarlarını yaraştırmaq içün qullanıldı.
Goya, San Francisco El Grande kilsesiniñ mihrabı içün resimler yaratqanı Qıral bediiy sanat akademiyasınıñ azası tayin etilüvine ketirdi.
1783 s. qıral III Karlosnıñ favoriti olğan Floridablanka (Floridablanca) grafı, Goyağa öz portretini yaratmağa avale etti.
Goya, ispan zadekânları arasındaki çoq dostlarından sımarışlar ala edi, olar arasında 9-ıncı Osuna gertsogı Pedro de Alkantara Telles-Hiron (Pedro de Álcantara Téllez-Girón) ve qarısı 13-ünci Alba gertsogı Mariya Hosefa de la Soledad (María Josefa de la Soledad), markiza Mariya Ana de Pontehos-i-Sandoval (María Ana de Pontejos y Sandoval) ediler.
Goya, ayatı soñuna yaqınca, terki dünya adamı oldı ve hasta hayal ve çılğınlıqnıñ qorqunçlı ve qayğılı resimlerini yaratmağa başladı. Bu «qara resimler»niñ üslübi ekspressionizmniñ prototipi oldı.
Fransisko-Hose de Goya, 1828 s. 82 yaşında olğanda, Bordo şeerinde vefat etti. Zemaneviy ekimler, boyalarındaki qurşunı, Goyanı zeerlegeninden ve 1792 senesinden soñ sağırlığınıñ sebebi olğanından eminler.
İhtar
[deñiştir | kodunı deñiştir]- ↑ 1,0 1,1 Bernard M. O. y. Galería biográfica de artistas españoles del siglo XI (исп.) — Madrid: 1868. — Vol. 1. — P. 311.
- ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): açıq malümat platforması — 2011.
- ↑ Francisco José de Goya y Lucientes (англ.) — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ Bernard M. O. y. Galería biográfica de artistas españoles del siglo XI (исп.) — Madrid: 1868. — Vol. 1. — P. 314.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Harris-Frankfort E. Francisco Goya // Encyclopædia Britannica (англ.)
- ↑ 6,0 6,1 RKDartists (нидерл.)