Fortepiano
Fortepiano (italyanca forte — gür sesinen, piano - yavaştan) - royal ve pianino kibi telli urmalı tuşlu muzıka aletleri sınfınıñ umumiy adıdır.
Fortepianodaki sesniñ ceryanı, kiyiz örtüli tahta toqmaqlardan ses çıqarmağa başlağan ve parmaqlarnıñ tuşlarğa basaraq çalışqan demir tellerdir. Teller, qol yardımınen rezonans dekasına kerilir (pianinoda deka vertikal olaraq buluna, royalde gorizontal olaraq). Şimdiki fortepianonıñ spektri 7 ⅓ oktavdır (88 tuş).
Fortepianonıñ selefleri, klavesin ve klavikord edi. Olarnıñ qusurları, legato oynuna keder etken tez solğan ses edi ve muzıkanıñ emiyetli ifade aletlerden birini, dinamiklerni (ses deñişmesi) çıqarılğan ve ses yükseliginiñ daimiy seviyesi edi (tek klavesinge ait). Fortepianodaki ses ise bir çimçik tarafından degil, bu aletniñ dinamik imkânlarını kenişletmege izin bergen bir uruvnen yapıldı.
