Ceñ He

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
(Çjeñ He saifesinden yollandı)
Ceñ He
çince 鄭和
portrait
Doğma adı çince 鄭和
Doğğan künü 1371[1][2][3][…]
Doğğan yeri
Ölgen künü 1433[4][5][6] ya da 1435[7]
Ölgen yeri
Memleketi
Zenaatı keşfiyatçı seyaatçı, diplomat, navigator, eunuch, seyaatçı
Baba Hajji Ma[d]
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе

Ceñ He (çince鄭和/郑和, Ceñ Hi, 1371 - 1443 ss.) - çin deñizcisi, tedqiqatçısı, diplomatı, XIV-XV asırlarnıñ admiralıdır.

Başta oña Ma Sanbao (çince 馬三保/马三保) adı berilgen edi. Ceñ Hen özü, Yunnan vilâyetinde yaşağan musulman asılzade qorantasından kele. Çeñ Hege «çin Kolumbı» deyler. Ceñ He, 146 metrli gemilerinde seyaat eterek, Çinge Cenübiy Şarq ve Cenübiy Asiya memleketlerini, musulman Şarqınıñ devletlerini ve Afrikanıñ Şarqiy yalısını tedqiq etip keşf etken.

Ceñ Heniñ ideogramması

Admiralnıñ ölümi[deñiştir | kodunı deñiştir]

Nankin yanındaki Nüşou bayırında yerleşken Ceñ Heniñ dürbesi (kenotafı)

Ceñ Heniñ mirasçıları yetkizgenleriniñ ananesine köre, admiral, Çinge yedinci seyaatı vaqtında (yani 1433 s.) vefat etken, cesedi de deñizde defin etilgen. Ceñniñ ölüminden çoq keçmeden Yavadaki Semarang şeerinde cesedi yoqluğında «ğıyabiy cenaze» merasimi («Gayib») ötkerilgen edi. Admiralnıñ potükleri ve tutam saçı (başqa versiyağa köre urbası ve qalpağı) Nankin şeerine ketirilip, qoba buddizm ibadethanesinde defin etilgen.

Mirasçılar[deñiştir | kodunı deñiştir]

Cen Heniñ qardaşınıñ torunlarından biri, Piter Pan, öz ecdatı eykelinen

Balalıqtan arem ağası (yevnuh) olğanından Ceñ Heniñ öz balaları yoq edi. Lâkin o, ağasınıñ eki oğlundan biri Ceñ Haocaonı evlâtlıqqa alğan. Ögey babasınıñ unvanını miras etip almağa imkânı olmağanına baqmadan, mülküni saqlap oldı. Şunıñ içün şimdiki zamanğace özlerini Ceñ Heniñ mirasçıları dep sayğanlar bar.

Menbalar[deñiştir | kodunı deñiştir]

  1. Zheng He // Энциклопедия Брокгауз (нем.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  2. Bibliothèque nationale de France He Zheng // идентификатор BNF (фр.): açıq malümat platforması — 2011.
  3. He Zheng // https://web.archive.org/web/*/https://crai.ub.edu/sites/default/files/autoritats/permanent/a1217439
  4. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): açıq malümat platforması — 2011.
  5. Lo J. Zheng He // Encyclopædia Britannica (англ.)
  6. He Zheng // https://datos.bne.es/resource/XX4814139 (исп.): El portal de datos bibliográficos de la Biblioteca Nacional de España — 2011.
  7. LIBRIS — 2018.
  8. Китайская биографическая база данных (англ.)