Nikolay İlminskiy

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
Nikolay İlminskiy
portrait
Doğğan künü 23 aprel (5 mayıs) 1822
Doğğan yeri
Ölgen künü 1891 dekabr 27 (1891 dekabr 27) (69 yaşında)
Ölgen yeri
Memleketi
Zenaatı lisaniyatçı (lingvist), terciman
Mukâfatlar
Order of Saint Anna, 2nd class Order of Saint Stanislaus, 3rd class
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе

Nikolay İvanoviç İlminskiy (rusça Николай Иванович Ильминский; 1822-1891) - türkşınas ve missioner.

Qazan ruhaniy akademiyasında oqudı ve muallimlik etti. 1861-de mında Türk-tatar bölüginiñ professorı, 1871-de Sankt Peterburg ilmiy akademiyasınıñ mühbir azası oldı. Tatarca ve arapça bile edi.

İlminskiy, Rusiyeniñ, Rus olmağan halqlarğa tatbiq etken zornen hristianlaştırma yerine, yañı usullar içün oğraş berdi. Rusiye İmperiyasındaki türkiy halqlarınıñ yazıları içün kiril elifbesini uydurmaq ve musulman balaları içün rus tilini ve hristian dinini ögretken ocalar seminariyalarını açmaq işlerini başlatqan birevlerden edi.

İsmail Gasprinskiyniñ "tilde birlik" çalışmalarına qarşı keldi. Türkiy tiller aqqında teren tedqiqatlar yaptı. Er şiveni ayrı bir til yapmaq içün oğraş berdi. Episine kiril elifbesinen ayrı-ayrı yazı tili, imlâ, edebiy til yaratmağa çalıştı. Er bir türkiy bölge içün özüniñ şive hususiyetlerine köre kiril ariflerinen kitaplar neşir etilmesine iştirak etti. Bunıñnen, türkiy halqlar arasındaki birlik çalışmalarına mani olacağını, er bir halqnıñ bir digeri ile ancaq rus tilinde munasebet qura bilecegini tüşündi. Bu tüşüncesinde de fazlasınen muaffaq oldı.

Bağlantılar[deñiştir | kodunı deñiştir]

Atıflar[deñiştir | kodunı deñiştir]