Süveyş kanalı

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI

Süveyş kanalı (arapça قناة السويس‎قناة السويس‎‎ - Qanā al-Suways) - Aq ve Qırmızı deñizlerni bağlağan ve Avropanı Asiyağa qoşuluvnıñ eñ qısqa yolu ile imkân yaratqan Mısırdaki gemi yaldav kanalı. Kanal, 1869 senesi qasım aynıñ 17-sinde açılğan edi. O, şimalde Port Said ve cenüpte Süveyş arasında keçe. Kanalnıñ başlanğıç uzunlığı 162,5 km, terenligi ise - 8 m. 2010 senesine qadar Süveyş kanalınıñ uzunlığı, 193,30 km edi, terenligi - 24 m, keñiligi ise - 205 m. O, dünyadaki eñ çoq yüklü olğan halqara deñiz gemi yaldav hattıdır. Kanalnıñ şlüzi yoq: deñiz suvu, Qırmızı deñizden kanal ile Büyük Albav gölüne aqqanınen beraber buvlanğan suvnı deñiştire. Aq deñiz ve Büyük Albav gölü arasında aqıntı yoq. Kanal, Mısır Arap Cumhuriyetiniñ mülkiyeti olıp Suez Canal Authority devlet şirketi tarafından idare etile. Kanal boyunca gemi yaldavı resmiy tarzda bütün devletlernen açıq olıp Süveyş kanalı aqqında şartnamenen idare etile, lâkin bazı allarda gemilerniñ keçüvi saylama tarzda ya da bütünley yasaq etile.