Eminek: Versiyalar arasındaki farq

← Evelki deñişiklik Soñraki deñişiklik →

Content deleted Content added

Inline

Saifeniñ 07:57, 2009 s. iyülniñ 27 tarihındaki alı

Eminek mırza - XV asırda Qırım Hanlığına temel qoyğan sülâlelerden Şırın sülâlesiniñ reisi.

XV asırnıñ başlarında Altın Ordudaki taht qavğaları sebebinen bir talay boy - sülâle Deşt-i Qıpçaqtan qaçıp Qırımğa sığına edi. Bu sülâleler zaman içinde Qırımdaki ükümranlıqlarnıñ tayininde quvet qazandı. Bulardan Şırın, Arğın, Qıpçaq, Barın sülâleleri eñ quvetlileri edi. Qırım sülâle meclisinde dört qaracı degen mınav sülâlelerniñ reisleriniñ olurı olmadan iç bir müim qarar alınamay edi. Bularnıñ içinde eñ quvetlisi 1437 senesinde Qırımğa köçken Şırın sülâlesi edi. Bu sülâleniñ reisi aynı vaqıtta sülâleler meclisinede reislik ete edi.

Cengiz Han tamırından kelgen I Hacı Geraynıñ hanlıq qurması Şırın sülâlesi sayesinde oldı. Eminek mırza Qırımda eñ çoq lafı keçken adam edi. Hanlıqnıñ qurulmasına temel qoyğan Şırın sülâlesinden olğanı içün o munasip körmegen iç kimse tahtqa keçip olamay edi. Eminek mırza I Hacı Geray vaqtında ve onıñ vefatından soñra balaları arasındaki taht qavğalarında müim tesiri bar edi. Nur Devletke qarşı Meñli Gerayğa qol tuttı.

Eminek mırza, I Hacı Geray han yarlığında Qırım askeriyesiniñ başı dep körüne. Özü Osmanlı padişası Fatih Sultan Mehmedge eki kere mektüp yazıp yiberdi. Devirniñ eñ quvetli ükümranınen doğrudan muhatap ola bilmesi, Eminek Mırzanıñ Qırımda tesirini köstermekte. Mınav mektüplerden ekincisinde Meñli Geraynı Qırımğa yibermesini ve oña özüniñ sözünden çıqmamasını padişadan tenbilemesini istey.

Menbalar

A. Melek Özyetgin, Altın Ordu, Kırım ve Kazan sahasına ait yarlık ve bitiklerin dil ve üslup incelemesi, TDK yayınları 1996
Akdes N. Kurat, IV-XVIII yüzyıllarda Karadeniz kuzeyindeki türk kavimleri ve devletleri. 1972

@@ 1 satır: / 1 satır: @@
 '''Eminek mırza'''  - XV asırda [[Qırım Hanlığı]]na temel qoyğan sülâlelerden [[Şırın]] sülâlesiniñ reisi.
-XV asırnıñ başlarında [[Altın Ordu]]daki taht qavğaları sebebinen bir talay boy - sülâle [[Deşt-i Qıpçaq]]tan qaçıp Qırımğa sığına edi. Bu sülâleler zaman içinde Qırımdaki ükümranlıqların tayininde quvet qazandı. Bulardan [[Şırın]], [[Arğın]], [[Qıpçaq]], [[Barın]] sülâleleri eñ quvetlileri edi. Qırım sülâle meclisinde dört qaracı degen mınav sülâlelerniñ reisleriniñ olurı olmadan iç bir müim qarar alınamay edi. Bularnıñ içinde eñ quvetlisi 1437 senesinde Qırımğa köçken Şırın sülâlesi edi. Bu sülâleniñ reisi aynı vaqıtta sülâleler meclisinede reislik ete edi.
+XV asırnıñ başlarında [[Altın Ordu]]daki taht qavğaları sebebinen bir talay boy - sülâle [[Deşt-i Qıpçaq]]tan qaçıp Qırımğa sığına edi. Bu sülâleler zaman içinde Qırımdaki ükümranlıqlarnıñ tayininde quvet qazandı. Bulardan [[Şırın]], [[Arğın]], [[Qıpçaq]], [[Barın]] sülâleleri eñ quvetlileri edi. Qırım sülâle meclisinde dört qaracı degen mınav sülâlelerniñ reisleriniñ olurı olmadan iç bir müim qarar alınamay edi. Bularnıñ içinde eñ quvetlisi 1437 senesinde Qırımğa köçken Şırın sülâlesi edi. Bu sülâleniñ reisi aynı vaqıtta sülâleler meclisinede reislik ete edi.
-[[Cengiz Han]] tamırından kelgen [[I Hacı Geray]]nıñ hanlıq qurması Şırın sülâlesi sayesinde oldı. Eminek mırza Qırımda eñ çoq lafı keçken adam edi. Hanlıqnıñ qurulmasına temel qoyğan Şırın sülâlesinden olğanı içün onıñ munasip körmegeni iç kimse tahtqa keçemey edi. Eminek mırza I Hacı Geray vaqtında ve onıñ vefatından soñra balaları arasındaki taht qavğalarında müim tesiri bar edi. [[Nur Devlet]]ke qarşı [[I Meñli Geray|Meñli Geraynı]] destekledi.
+[[Cengiz Han]] tamırından kelgen [[I Hacı Geray]]nıñ hanlıq qurması Şırın sülâlesi sayesinde oldı. Eminek mırza Qırımda eñ çoq lafı keçken adam edi. Hanlıqnıñ qurulmasına temel qoyğan Şırın sülâlesinden olğanı içün o munasip körmegen iç kimse tahtqa keçip olamay edi. Eminek mırza I Hacı Geray vaqtında ve onıñ vefatından soñra balaları arasındaki taht qavğalarında müim tesiri bar edi. [[Nur Devlet]]ke qarşı [[I Meñli Geray|Meñli Gerayğa]] qol tuttı.
-Eminek mırza, I Hacı Geray han yarlığında Qırım askeriyesiniñ başı dep körüne. Özü [[Osmanlı]] padişası [[Fatih Sultan Mehmed]]ge eki kere bitik yazıp yiberdi. Devirniñ eñ quvetli ükümranınen doğrudan muhatap ola bilmesi, Eminek Mırzanıñ Qırımda tesirini köstermekte. Mınav bitiklerden ekincisinde Meñli Geraynı [[Qırım]]ğa yibermesini ve oña özüniñ sözünden çıqmamasını padişadan tenbilemesini istey.
+Eminek mırza, I Hacı Geray han yarlığında Qırım askeriyesiniñ başı dep körüne. Özü [[Osmanlı]] padişası [[Fatih Sultan Mehmed]]ge eki kere mektüp yazıp yiberdi. Devirniñ eñ quvetli ükümranınen doğrudan muhatap ola bilmesi, Eminek Mırzanıñ Qırımda tesirini köstermekte. Mınav mektüplerden ekincisinde Meñli Geraynı [[Qırım]]ğa yibermesini ve oña özüniñ sözünden çıqmamasını padişadan tenbilemesini istey.
 ==Menbalar==