Memlük Devleti

Bu saife daa tamamlanmağandır.

Memlük Devleti (Saltanat al-Mamalik) – XIII–XVI asırlarında yaşağan Şimaliy Afrika ve Cenubiy-Ğarbiy Asiyadaki bir devlet.

Moğollarnın Deşt-i Qıpçaqnı zapt etmesinden soñ, bu yerde olğan Qıpçaqlarnan Çerkeslernin bazıları Eyyubi Devletine yesir etilip satılğan. Bir vaqıt sonra bu yesirler Eyyubi Devleti askeriyesinde qullanılmağa başlanğan. Zaman içerisinde bu yesirler askeriyede müim vazifelerge kelgenler. Eyyubi Devletinin sonki padişası Turan Şah, bunlarnı yoq etmek istegen. 1249 senesinde çıkğan ayaklanuvdan sonra Turan Şahnı devirip devletin idaresin elge keçirgenler. Devletin başınada Muizzüddin Aybeg ketirilgen. Yanı devlet 250 senege yaqın üküm sürgen. Memlük devleti üküm sürgen devresinde Haçlılarnı bu yerlerden atğan, Moğol istilasın toqtatğan ve Mısırnı yanıdan bir ticaret yolu yasağan. 1260 senesinde Bağdatnı alıp Halifeni öldürgen Moğollar Memlük Devletinin üstüne cürgen, Ayn Calut dengen yerde uruş bolğan, cenk Moğolların yenilmesimen neticelengen. Bu cenkten sonra askerlerin başında olğan Baybars, Sultan Qutuznu öldürüp başqa keçgen son, 1261 senesinde El-Muntasırnı Halife tayin etgen. Daa önce Bağdatta olğan Halifelik bundan sonra Qahirge keçip Memlük Devletinin imayesine kirgen. 1461 senesine qadar Memlüklernen Osmanlılar arasında yaqınlık üküm süre edi. Bu seneden sonra aradaqı topraqlar içün ükümranlıq ve akimiyet sebebiylen bu yaqınlık bızıldı. 1516-1517 senelerinde Mercidabıq ve Ridaniyede Osmanlılar Memlüklerni yendi. Osmanlı askerleri Qahirege kirdi. 267 senelik Memlük Devleti yoq oldu. Halifelik Qahireden İstanbulğa ketçi.

• Mısır Memlûk sultanları,

1. Şecer-üd-Dürr (1250)
2. Aybeg (1250 - 1257)
3. Ali (1257 - 1259)
4. Kutuz (1259 - 1260)
5. I. Baybars (1260 - 1277)
6. Barakah (1277 - 1279)
7. Sülemiş (1279)
8. Kalavun (1279 - 1290)
9. Halil (1290 - 1293)
10. Nasir (1293 - 1294) Sipti sefer
11. Kitbuga (1294 - 1296)
12. Laçin (1296 - 1299)
13. Nasir (1299 - 1309) Ekinci sefer
14. II. Baybars (1309 - 1310)
15. Nasir (1310 - 1341) Üçüncü sefer
16. Ebu Bekir (1341)
17. Kiçik (1341 - 1342)
18. Ahmed (1342)
19. İsmail (1342 - 1345)
20. I. Şaban (1345 - 1346)
21. Hacci (1346 - 1347)
22. Hasan (1347 - 1351) Sipti sefer
23. Salih (1351 - 1354)
24. Hasan (1354 - 1361) Ekinci sefer
25. Muhammed (1361 - 1363
26. II. Şaban (1636 - 1377)
27. Ali (1377 - 1381)
28. II. Hacci (1381 - 1382)
29. Barkuk (1382 - 1389)
30. II. Hacci (1389 - 1390)
31. Barkuk (1382 - 1389) Sipti sefer
32. II. Hacci (1389 - 1390)
33. Barkuk (1390 - 1399) Ekinci sefer
34. Farac (1399 - 1405) Sipti sefer
35. Abdülaziz (1405)
36. Farac (1405 - 1412) Ekinci sefer
37. Müsteyn (1412) Abbasilerden
38. Muavyed Şeyh (1412 - 1421)
39. Ahmed (1421)
40. Tatar (1421)
41. Muhammed (1421)
42. Barsbay (1422 - 1438)
43. Yusuf (1438)
44. Cakmak (1438)
45. Osman (1453)
46. İnal (1453 - 1461)
47. Ahmed (1461)
48. Kuşkadam (1461)
49. Bilbay (1467)
50. Timurbuga (1468)
51. Kaitbay (1468 - 1496)
52. Muhammed (1496 - 1498)
53. Kansuh (1498 - 1500)
54. Canbulat (1500)
55. Adil Tumanbay (1501)
56. Kansuh el Gavri (1501 - 1516)
57. Eşref Tumanbay (1516 - 1517)

Bu tamamlanmağan bir maqaledir. Onı tüzetip ya da tamamlap Vikipediyağa yardım ete bilesiñiz.