Saq

şeer Saq ukr. Саки rus. Саки Bayraq Tuğra Bayraq Tuğra Memleket Ukraina Region Qırım Şeer şurası Saq şeer şurası Coğrafik koordinatalar 45.133611, 33.57722245°08′01″ ş. e. 33°34′38″ ş. b.45.133611° ş. e. 33.577222° ş. b.    Evelki adları Сак Meydanlıq 29 km² Yükseklik 10 m (deñizge nisbeten) Eali 25.146 kişi (2014 oktâbr 14) Eali sıqlığı 837,41 kişi/km² Saat quşağı UTC+4 Telefon kodu +380-6563 Poçta indeksleri 96500 — 96509 Saq Vikianbarda Saq

Saq (ukraince Саки, rusça Саки) – Qırımnıñ ğarbiy yalısında, Qara deñizden 4-5 km uzaqlıqta bulunğan şeerdir, belli kurоrt. Qırımnıñ paytahtı olğan Aqmescit ve Saq arasındaki mesafe 45 km.

Coğrafiya

İklim

Saq iklim ve tabiat şaraitlerinen Kezlevge beñzey. Mında yalı boyu - çöl iklimi, pek qurğaqlı, yımşaq qış ile. Avanıñ orta yıllıq arareti +11,2 °C; yaz aylarınıñ orta arareti +22 °C, qış aylarında ise ava arareti sıfırğa yaqın ola. Yıl devamında küneşli saatlarnıñ orta miqdarı 2500.

Tarih

Tarihçılar şimdiki Saq bulunğan topraqlarında insannıñ birinci yerleşmeleri ne zaman peyda olğanını daa tayinlemediler. Qırım Hanlığı devrinde Saq Mansur sülâlesine ait olğan köy edi. 1827 senesi Saqta Rusiyeniñ birinci çamur şıfahanesi quruldı. Qırım cenki olğanda Saq ve Qızıl Yar gölleri arasına, aylar devamında Aqyarnı qamaçavğa alğan koalitsiyanıñ ordusı kelip çıqtı. Mında 1855 senede fevralniñ başında, Kezlevde bulunğan duşmanlarnıñ ücüm etmesinden evel, general S.A. Hrulevniñ askerleri buluna ediler. Duşmanlar tarafından açılğan ateşler neticesinde Saq viran olundı. Qırım cenkinden soñ qırımtatarlarnıñ icretiniñ ekinci dalğası yüz berdi ve qırımtatar ealisiniñ çoqluğı Saqnı terk etti. Berbat olğan, taşlanğan qasaba yavaş tiklendi. 1858 senesi mında Poltava guberniyasından muacirler, soñra Konstantiniyeden (İstambuldan) köçip kelgen yunanlar peyda oldı.

Eali sayısınıñ dinamikası

• 1805 — 396 kişi (378 qırımtatar, 16 çingene, 2 esir)
• 1926 — 2450 kişi (1792 rus, 327 ukrain, 112 qırımtatar, 52 ermeni, 48 yeudi, 14 alman, 12 eston)
• 1939 — 7786 kişi
• 1971 — 25 800 kişi
• 1989 — 33 690 kişi
• 2001 — 28 522 kişi
• 2006 — 26 400 kişi (66 % ruslar, 25 % ukrainler, 6,5 % qırımtatarlar, 2 % beloruslar, olardan ğayrı ermeniler, yunanlar, yeudiler, lehler, qaraylar ve qırımçaqlar)

Kurort saası

Saq minerallı yalı boyu çamurlarınen belli eski kurorttır. Mında çamur şıfahanesi, suv şıfahanesi, bir qaç sanatoriy bar. Saqnıñ tuzlu gölüniñ tübü mineral çamurnıñ qalın qatlamınen qaplandı. Bu çamur unikal siyrek şıfalıq hasiyetlernen ayrılmaqta.

İqtisadiyat

Şeerde Qırımnıñ eñ büyük himik zavodlarından biri bar. Mineral çeşmeler esasında mineral suvnı çıqarğan zavod çalışa. Saqta Qırımda ve Qırım tışında belli olğan "Krımskaya" («Крымская») adlı mineral suv çıqarıla.

Naqliye

Şeerde demiryol vokzalı, avtovokzal bar. Şeer yollarınıñ uzunlığı – 62 km.

Mahsus itibarğa lâyıq yerler

Şeerde terek ve çalılarnıñ seksenge yaqın çeşitinden ibaret olğan Kurort parkı bar.

Lesâ Ukrainka ve Nikоlay Gogol Saqta tedaviylengenini hatarlatqan abideler bar.

Beşinci kilometrde deñizcilerniñ, deñiz desantınıñ qaramanlarınıñ abidesini köre bilirmiz.

Bağlantılar

• Saq şeeriniñ saytı