Ayatiyat: Versiyalar arasındaki farq

← Evelki deñişiklik Soñraki deñişiklik →

Content deleted Content added

Inline

Saifeniñ 00:04, 2013 s. martnıñ 8 tarihındaki alı

Ayatiyat (Biologiya) - canlılarnı tedqiq etken bir ilim dalıdır. Ayatiyatnıñ nebatiyat (botanika), ayvaniyat (zoologiya) ve tibbiyet kibi bir çoq dalı eskidir.

Ayatiyatçılar bütün canlılarnı, bütün seyyareni qaplağan kürreviy büyüklikten, üceyre ve molekulalarnı qavrağan mikroskopik büyüklikke qadar olarnı tesirlegen müim dinamik adiseler ile birlikte tedqiq etken, ayatiyat iliminen oğraşqan kişilerdir. Bir çoq esnası terkibinde sığındırğan ayatiy esnaslardan bazıları; energiya ve maddeniñ işlenmesi, vucutnı oluştırğan maddelerniñ sintezlenmesi, yaralarnıñ yahşılaşması ve cümle organizmniñ çoğalmasıdır.

Ayatiyat, bu qadar ziyade mevzunı öz qavramı altında toplağanı içün bir çoq dallarğa bölüngendir. Organizm türüne köre bu ilim dalını bölgen usul; ösümliklerni tedqiq etken botanika, ayvanlarnı tedqiq etken zoologiya ve soñki olaraq da mikroorganizmlerni tedqiq etken mikroayatiyatnı baş dallar olaraq ala. Bazı bölme usullarnı ise, tedqiq etilgen organizmlerniñ derecesine köre bu talilni yapmaqtadır. Bu sistema ayatnıñ temel himiyasını tedqiq etken molekulalar ayatiyatnı, ayatnıñ temel yapı taşları olğan üceyrelerni tedqiq etken üceyre ayatiyatını, organizmlerniñ içki organlarınıñ çalışuvını tedqiq etken fiziologiyanı, organizmlerniñ tış körünişlerini tedqiq etken morfologiyanı ve organizmlerniñ bir-birleri ve çevre ile bağlarını tedqiq etken ekologiyanı, ayatiyatniñ baş dalları olaraq qabul ete.

Animalia - Bos primigenius taurus
Planta - Triticum
Fungi - Morchella esculenta
Stramenopila/Chromista - Fucus serratus
Bacteria - Gemmatimonas aurantiaca (- = 1 Micrometer)
Archaea - Halobacteria
Virus - Gamma phage

Şablon:Link FA Şablon:Link FA Şablon:Link FA Şablon:Link FA

@@ 22 satır: / 22 satır: @@
 {{Link FA|ja}}
 {{Link FA|vi}}
-[[ab:Абиологиа]]
-[[af:Biologie]]
-[[als:Biologie]]
-[[am:ሥነ ሕይወት]]
-[[an:Biolochía]]
-[[ar:علم الأحياء]]
-[[arz:بيولوجيا]]
-[[ast:Bioloxía]]
-[[az:Biologiya]]
-[[ba:Биология]]
-[[bar:Biologie]]
-[[bat-smg:Bioluogėjė]]
-[[be:Біялогія]]
-[[be-x-old:Біялёгія]]
-[[bg:Биология]]
-[[bi:Baeoloji]]
-[[bjn:Biologi]]
-[[bn:জীববিজ্ঞান]]
-[[bo:སྐྱེ་དངོས་རིག་པ།]]
-[[br:Bevoniezh]]
-[[bs:Biologija]]
-[[bug:ᨅᨗᨕᨚᨒᨚᨁᨗ]]
-[[ca:Biologia]]
-[[ch:Bioloyia]]
-[[co:Biologia]]
-[[cs:Biologie]]
-[[csb:Biologijô]]
-[[cv:Биологи]]
-[[cy:Bioleg]]
-[[da:Biologi]]
-[[de:Biologie]]
-[[diq:Biyolociye]]
-[[dv:ދިރުމާބެހޭ އިލްމު]]
-[[el:Βιολογία]]
-[[en:Biology]]
-[[eo:Biologio]]
-[[es:Biología]]
-[[et:Bioloogia]]
-[[eu:Biologia]]
-[[ext:Biologia]]
-[[fa:زیست‌شناسی]]
-[[fi:Biologia]]
-[[fiu-vro:Bioloogia]]
-[[fo:Lívfrøði]]
-[[fr:Biologie]]
-[[frp:Biologia]]
-[[frr:Biologii]]
-[[fur:Biologjie]]
-[[fy:Biology]]
-[[ga:Bitheolaíocht]]
-[[gd:Bith-eòlas]]
-[[gl:Bioloxía]]
-[[gu:જીવવિજ્ઞાન]]
-[[gv:Bea-oaylleeaght]]
-[[hak:Sâng-vu̍t-ho̍k]]
-[[haw:Kālaimeaola]]
-[[he:ביולוגיה]]
-[[hi:जीव विज्ञान]]
-[[hif:Jiu vigyan]]
-[[hr:Biologija]]
-[[hsb:Biologija]]
-[[ht:Biyoloji]]
-[[hu:Biológia]]
-[[hy:Կենսաբանություն]]
-[[ia:Biologia]]
-[[id:Biologi]]
-[[ie:Biologie]]
-[[ilo:Biolohia]]
-[[io:Biologio]]
-[[is:Líffræði]]
-[[it:Biologia]]
-[[iu:ᐆᒪᔅᓱᓯᖃᕐᑐᓕᕆᓂᖅ]]
-[[ja:生物学]]
-[[jbo:mivyske]]
-[[jv:Biologi]]
-[[ka:ბიოლოგია]]
-[[kaa:Biologiya]]
-[[ki:Bayorojĩ]]
-[[kk:Биология]]
-[[kl:Uumassusililerineq]]
-[[km:ជីវវិទ្យា]]
-[[kn:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ]]
-[[ko:생물학]]
-[[ku:Biyolojî]]
-[[kw:Bywonieth]]
-[[ky:Биология]]
-[[la:Biologia]]
-[[lad:Biolojiya]]
-[[lb:Biologie]]
-[[lez:Биология]]
-[[li:Biologie]]
-[[lmo:Biulugìa]]
-[[ln:Mambí ma bomɔi]]
-[[lo:ຊີວະສາດ]]
-[[lt:Biologija]]
-[[lv:Bioloģija]]
-[[map-bms:Biologi]]
-[[mg:Biolojia]]
-[[mhr:Биологий]]
-[[mk:Биологија]]
-[[ml:ജീവശാസ്ത്രം]]
-[[mn:Биологи]]
-[[mr:जीवशास्त्र]]
-[[ms:Biologi]]
-[[mt:Bijoloġija]]
-[[mwl:Biologie]]
-[[my:ဇီဝဗေဒ]]
-[[myv:Биологиясь-эриеньсодамось]]
-[[nah:Yōlizmatiliztli]]
-[[nap:Biologgia]]
-[[nds:Biologie]]
-[[nds-nl:Biologie]]
-[[ne:जीवशास्त्र]]
-[[new:जीवशास्त्र]]
-[[nl:Biologie]]
-[[nn:Biologi]]
-[[no:Biologi]]
-[[nov:Biologia]]
-[[nrm:Biologie]]
-[[nso:Thutaphedi]]
-[[oc:Biologia]]
-[[or:ଜୀବ ବିଜ୍ଞାନ]]
-[[os:Биологи]]
-[[pa:ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ]]
-[[pam:Biologia]]
-[[pap:Biologia]]
-[[pfl:Bioloschie]]
-[[pih:Biiolojii]]
-[[pl:Biologia]]
-[[pnb:جیون پڑھت]]
-[[ps:ژونپوهنه]]
-[[pt:Biologia]]
-[[qu:Kawsay yachay]]
-[[ro:Biologie]]
-[[roa-rup:Biologhia]]
-[[ru:Биология]]
-[[rue:Біолоґія]]
-[[sa:जीवशास्त्रम्]]
-[[sah:Биология]]
-[[sc:Biologia]]
-[[scn:Bioluggìa]]
-[[sco:Biology]]
-[[sh:Biologija]]
-[[si:ජීව විද්‍යාව]]
-[[simple:Biology]]
-[[sk:Biológia]]
-[[sl:Biologija]]
-[[sm:Paiolo]]
-[[sn:Ketaupenyu]]
-[[so:Bayoloji]]
-[[sq:Biologjia]]
-[[sr:Биологија]]
-[[ss:Ibhayoloji]]
-[[stq:Biologie]]
-[[su:Biologi]]
-[[sv:Biologi]]
-[[sw:Biolojia]]
-[[ta:உயிரியல்]]
-[[te:జీవ శాస్త్రము]]
-[[tg:Биология]]
-[[th:ชีววิทยา]]
-[[ti:ባዮሎጂ]]
-[[tl:Biyolohiya]]
-[[tpi:Save long laip]]
-[[tr:Biyoloji]]
-[[tt:Биология]]
-[[ug:بىئولوگىيە]]
-[[uk:Біологія]]
-[[ur:حیاتیات]]
-[[uz:Biologiya]]
-[[vec:Biołogia]]
-[[vi:Sinh học]]
-[[vls:Biologie]]
-[[vo:Lifav]]
-[[wa:Biyolodjeye]]
-[[war:Biyolohiya]]
-[[xal:Биолог]]
-[[xh:IBayoloji]]
-[[yi:ביאלאגיע]]
-[[zea:Biologie]]
-[[zh:生物学]]
-[[zh-classical:生物學]]
-[[zh-min-nan:Seng-bu̍t-ha̍k]]
-[[zh-yue:生物學]]