Dünya

Bağlantılarnı deñiştir
QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
Dünya
Image
Qurulğan vaqtı m.e. 245033 biñyıllıq[1]
Kütle 5.972,37 ± 0,01 yottagram[2]
Adınıñ kelgen yeri soil[d]
Demonim Earthling, أَرْضِيّ, Terrien, Terran, Erdling, földlakó, Terano, Terrestre, terrícola, Dünyalı, Ziemianin, землянин, землянка, земляне, заминиҳо, ชาวโลก, Aardbewoner, Earthman, Earthwoman, 地球人, 地球人, 地球人, terráqueo, terrestre, terráqueo, terrestre, Ziemianka, terrícola, Earthperson, terrestre, terrícola, 地球人, pozemšťan, pozemšťanka, 지구인, zemljanin, Bhumi, Gaia, পৃথিবীবাসি ve terrícola
Mıntıqa
Eñ yüksek yeri Everest dağı
Eñ tüşük yeri Challenger Deep[d][3]
Eali
Üyrengen earth science[d], geologiya[d], geophysics[d] ve planetary science[d]
Katalog kodu 806.4616.0110
Yoldaş Ay, Transiting Exoplanet Survey Satellite[d], International Space Station[d], Mir[d][5], Hubble Space Telescope[d], Telstar 18V[d], Rings of Earth[d], Kordylewski cloud[d], other moons of Earth[d], TerraSAR-X[d], Libertad 1[d], Soil Moisture Active Passive[d], SPOT 1[d], Black Knight satellite conspiracy theory[d], GSAT-18[d], QUESS[d], Van Allen Probe A[d], Van Allen Probe B[d], Sentinel-2B[d], GRACE-1[d], GRACE-2[d], GRACE-FO 1[d], GRACE-FO 2[d], Seeker[d], Sentinel-6 Michael Freilich[d], Sentinel-6B[d], Enxaneta[d] ve SAMPAN I[d]
Ana cizim Küneş
Apoapsis 151.930.000 ± 10.000 km ve 1,00000261 ± 0 astronomical unit[6]
Periapsis 147.095.000 ± 1.000 km
Periapsis argumenti 1,993 radian[7]
Dünyadan uzaqlıq 0 km
Tüzetme 0,0033528 ± 0
Yörünge türü heliocentric orbit[d]
Yörünge eksantrikligi 0,016710219 ± 0[8]
Yörüngesel egim 0,12 radian[9] ve 0,028 radian
Yörünge dönemi 365,256363004 kün[10]
Dönme dönemi 86.400 saniye
Yörüngeniñ yarı-ana ekseni 149.597.870.700 metr ve 149.598.023 ± 1 km
Artqan dügümniñ boylamı 6,087 radian[11]
Ortalama anomali 6,3 radian
Yansıtabilirligi 0,434[12] ve 0,306[12]
Manyetik moment 78.400.000.000.000.000.000.000 ± 50.000.000.000.008.000.000 J/T[13]
Sıqlıq 5.514 kilogram per cubic metre
Sıcaqlıq 15 °C[12][14]
Yarıçapı 6.378,137 ± 0,001 km, 6.371 ± 0,1 km[15] ve 6.356,8 km
Çapı 12.742 km
Çevre uzunlığı 40.075 km ve 40.074.274,944 metr
Yoq olğanı vaqtı неизвестно
Etraf
  • 510.064.472 square kilometre[16]
Acim miktarı 1.083.210.000.000 ± 10.000.000 cubic kilometre[7]
Astronomic symbol image
Bathymetry image
3D model
Timsali Earth symbol[d]
Tam tersi kök[d]
Şekil geoid[d]
Coğrafiya coğrafiya
Devir J2000.0[d]
Demoğrafiya demographics of the world[d]
Schematic
Aerial view
Mektepke ketmegen balalarnıñ sayısı 263.000.000[17], 264.000.000[18], 266.000.000[19], 274.000.000[19], 281.000.000[19], 291.000.000[19], 294.000.000[19], 305.000.000[19], 324.000.000[19], 333.000.000[19], 336.000.000[19], 343.000.000[19], 360.000.000[19], 371.000.000[19], 374.000.000[19], 379.000.000[19] ve 265.000.000[19]
Maksimum sıcaqlıq 56,7 °C
Yüzey ağırlığı 9,798 metre per square second[20][8]
Minimum sıcaqlıq −89,2 °C[21][22]
WordLift URL data.thenextweb.com/tnw/…
Time of periapsis 2.459.218,9057727 Julian day
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викискладе

Dünya (Yer, Yer yüzü, Zemin; timsali: 🜨) – Küneş sistemasında Küneşke uzaqlıq baqımından üçünci sırada olğan seyyare. Üstünde ayat bar oluvı bilingen yekâne kök cismidir. Qattı olğanı ya da, esasen, taş maddelerinden ibaret olğanı içün o, qurulışı ceetinden oña oşağan yer şeklindeki seyyareler gruppasına öz adını berip, olarnıñ arasında yer ala. Dünya bu seyyare gruppasınıñ kütle ve kölem baqımından eñ büyügidir. Büyüklikte Küneş sistemasınıñ 8 seyyaresi arasında ondan çoq büyük gaz devleriniñ arqasından kelip, beşinci sırada yer tuta. Tabiiy bir yoldaşı - Ay - bar.

Tüpbilgiler[deñiştir | kodunı deñiştir]

Küneş sisteması
KüneşUtaritÇolpanAy (kök cismi)DünyaMerih yoldaşlarıMerihCeres (kiçik gezegen)Asteroid quşağıMüşteriMüşteriniñ yoldaşlarıZualZualniñ yoldaşlarıUranUrannıñ yoldaşlarıNeptunnıñ yoldaşlarıNeptunPlutonnıñ yoldaşlarıPlutonKoyper quşağıDisnomiaErisScattered discOort bulutıSolar System XXVII.png
Seyyareler: Utarit - Çolpan - Dünya - Merih - Müşteri - Zual - Uran - Neptun
Kiçkene seyyareler: Pluton - Eris - Haumea - Makemake
Diger: Küneş - Ay - Asteroid quşağı - Quyruqlı yıldızlar - Neptun artında cisimler - Koyper quşağı- Oort bulutı
  1. ↑ Dalrymple G. B. The age of the Earth in the twentieth century: a problem (mostly) solved (англ.) // Geological Society Special Publication — Geological Society of London, 2001. — Vol. 190, Iss. 1. — P. 205—221. — ISSN 0305-8719; 2041-4927 — doi:10.1144/GSL.SP.2001.190.01.14
  2. ↑ Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy (англ.) — Springer Science+Business Media, 1969. — ISSN 0923-2958; 1572-9478; 0008-8714
  3. ↑ http://abstractsearch.agu.org/meetings/2011/FM/OS13B-1517.html — 2011.
  4. ↑ https://www.worldometers.info/world-population/
  5. ↑ https://space.skyrocket.de/doc_sdat/intelsat-9.htm
  6. ↑ Standish E. M. Keplerian elements for approximate positions of the major planets (англ.) — 2015. — P. 2. — 3 p.
  7. ↑ 7,0 7,1 https://web.archive.org/web/20101030234253/http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/earthfact.html
  8. ↑ 8,0 8,1 NASA FACTS (англ.) — NASA.
  9. ↑ https://books.google.com/?id=w8PK2XFLLH8C&pg=PA294
  10. ↑ USEFUL CONSTANTS
  11. ↑ https://www.webcitation.org/6GVr9SIKY?url=http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/earthfact.html
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/earthfact.html
  13. ↑ https://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1007/1007.4497.pdf — S. 5.
  14. ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/8406839.stm
  15. ↑ Earth Fact Sheet (англ.) — NASA.
  16. ↑ https://solarsystem.nasa.gov/planets/earth/by-the-numbers/
  17. ↑ Education : Number of out-of-school children, adolescents and youth of primary and secondary school age (англ.) — UNESCO Institute for Statistics.
  18. ↑ Education : Number of out-of-school children, adolescents and youth of primary and secondary school age (англ.) — UNESCO Institute for Statistics.
  19. ↑ 19,00 19,01 19,02 19,03 19,04 19,05 19,06 19,07 19,08 19,09 19,10 19,11 19,12 19,13 19,14 http://data.uis.unesco.org/index.aspx?queryid=3372 — UNESCO Institute for Statistics.
  20. ↑ PS B. The International System of Units (SI) (англ.) // West. J. Med. — BMJ, 1982. — Vol. 136, Iss. 3. — P. 259. — ISSN 0093-0415; 1476-2978 — PMID:18749060
  21. ↑ https://www.lemonde.fr/planete/article/2020/09/23/69-6-c-un-nouveau-record-de-froid-arctique-vieux-de-vingt-huit-ans-exhume_6053321_3244.html
  22. ↑ https://wmo.asu.edu/content/world-lowest-temperature
Menba – "https://crh.wikipedia.org/w/index.php?title=Dünya&oldid=179976"