Jump to content

Dümbelek

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI

Dümbelek - çeşit kölemde çerepler şekilinde çift litavralar kibi alettir. Onıñ açıq tarafına ögüz quvuğı, balıq yaki eçki terisi tarttırıla. Çerepler çamurdan yapıla ve soñra ateşte pişkinleştirile. Dümbelek mahsus çertilip azırlanğan çubuqlarnen çalına. Çereplerniñ kölemi çeşit olğanı içün olar eki çeşit: alçaq ve yüksek davuşlar çıqaralar. Çalmazdan evel terisini küneşte yahut ateşte qızdıralar.

Evelde dümbelek arbiy orkestrde ya da saray qaravullarınıñ signal aleti sıfatında qullanılğan: onıñ vastasınen çeşit emirler berilgen, ealige ise hannıñ tantanalı çıquvı hususında haber berilgen. Bu soñkisi içün dümbelekniñ "Büyük dümbelek" pek büyük soyundan faydalanılğan. Onı eki adam çala eken ve sesi ta uzaqlarğa eşitile eken. Küçük dümbelekten atlı askerler de faydalanğanlar. Onı atnıñ boyunına asa ekenler. Qartlarnıñ aytışınca o dümbelekler ağaçtan oyulıp yapıla ekenler. Halq arasında ise dümbelekniñ küçük soyu qullanıla edi. Onıñ yüksekligi 200-250 mm, bir çerepniñ diametri 160-180 mm, digeriniñ ise 80-100 mm. ola. Dümbelekten çalğı taqımı erkânında faydalanıla.